پیکرگردانی و دگردیسی سنگ شدگی در قصه ها و افسانه های کردی

یکی از بن‏مایه ‏های اساطیری و نمادین در قصه ‏ها و افسانه ‏های کردی پیکرگردانی به صورت جماد است. در پیکرگردانی شکل و ماهیت موجودات با استفاده از نیروی ماورء‏الطبیعی شخص یا شیء از حالتی به حالت دیگر تغییر می ‏یابد. در واقع این نوع پیکرگردانی نماد از دست دادن پویایی و حیات روانی است که فرد را برای مدتی از مسیر کمال باز می‏ دارد. در قصه‏ ها و افسانه ‏های کردی پیکرگردانی و دگردیسی به اشکال مختلف دیده می ‏شود، که یکی از موارد پیکرگردانی انسان به جماد است. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی تحلیلی مبتنی بر منابع کتابخانه ‏ای و نیز تحقیقات میدانی انجام شده، به این صورت که با بررسی پنجاه قصه‏ از قصه ‏ها و افسانه ‏های کردی، پنج مورد دگردیسی و تبدیل پیکره انسان به سنگ یافت شد که با بهره ‏گیری از نقد اسطوره‏ای به بررسی ریشه ‏های سنگ شدگی در آن‏ ها پرداخته، سپس نحوه مواجهه افراد و نیز علل و ابزارهای لازم جهت رهایی از این تغییر تبیین ‏‏شده‏ است. از آنجا که مطالعه این قصه ‏ها ما را با بستر اسطوره‏ ای آن ها آشنا می ‏سازد، لذا تلاش بر آن است تا با شناخت ساختار قصه ‏ها وجه مشترک این بن‏مایه را با اساطیر سایر ملل مقایسه کنیم. نتایج تحقیق نشان می‏ دهد که انعکاس باورهای اسطوره ‏ای با گذر از تاریخ و رسیدن به عصر حاضر در قصه ‏ها و افسانه ‏های کردی گویای نامیرایی و پویایی این باورهاست که با رمزگشایی و واکاوی می ‏توان ریشه‏ مشترک این دیدگاه اساطیری را کشف و تفسیر کرد.