آسیب شناسی توسعه احزاب در ایران با تاکید بر فرایند اساسی سازی تحزب سیاسی

فعالیت احزاب سیاسی در ایران، تاریخ قابل توجهی دارد و حداقل هم زمان با انقلاب مشروطه، اولین احزاب شروع به فعالیت کرده اند. با این حال، نگرشی به وضعیت احزاب سیاسی ایران نشان می دهد آنها در حیات سیاسی کشور نقش چندان زیادی ندارند و نتوانسته اند در نظام حکمرانی کشور، جایگاهی برای خود کسب نمایند. در این پژوهش تلاش شده با بررسی مفهوم اساسی سازی و نقش آن در حمایت و ارتقای تحزب سیاسی، به بررسی چالش هایی بپردازد که نظام حقوق اساسی ایران چه در دوره مشروطه و چه در دوره جمهوری اسلامی در عرصه تحزب سیاسی با آنها مواجه است. روشی که در این مقاله به کار گرفته شده است، روش تحلیلی- تاریخی است و داده ها و اطلاعات خام از طریق مطالعه کتابخانه ای گردآوری شده است.یافته ها و با آنکه در نوشته های مختلف، تحلیل های متفاوتی درباره علل ضعف احزاب سیاسی ایران ذکر شده است، اما آنچه در این میان مغفول می باشد، این واقعیت است که فرایند اساسی سازی احزاب سیاسی در کشور از همان دوره مشروطه دارای آسیب هایی بوده است. با آنکه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با قانون اساسی مشروطه عملکرد بهتری درباره احزاب سیاسی داشته و آزادی تحزب را پذیرفته است، اما سکوت قانون اساسی درباره برخی از مهم ترین مسایل مربوط به احزاب سیاسی به شرحی که گذشت، باعث شده تحزب سیاسی فاقد تضمینات لازم باشد.