تعارضات ذی نفعان در بازآفرینی فضاهای شهری؛ مطالعه موردی خیابان سی تیر تهران

یکی از موانع پیش روی بازآفرینی فضاهای شهری، عدم موفقیت پروژه های بازآفرینی در حل وفصل تعارضات ذی نفعان است که منجر به شکست این برنامه ها شده یا بهره برداری از آنها را با تاخیرهای چندین ساله مواجه می سازد. هدف این پژوهش شناسایی تعارضات موجود بین ذی نفعان خیابان سی تیر و تحلیل چگونگی درک و ارزش گذاری این تعارضات در ذی نفعان بود.
روش شناسی: این پژوهش پیمایشی با رویکرد کیفی-کمی در سال 1401 در 5 گروه از ذی نفعان و مرتبطین با فضای خیابان سی تیر تهران انجام شد. 20 نفر از جامعه مورد مطالعه در بخش کیفی به روش نمونه گیری هدفمند و 190 نفر در بخش کمی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند تحلیل داده ها با استفاده از روش کدگذاری باز و محوری و آزمون مقایسه میانگین و تحلیل واریانس یک راهه انجام شد.

64 تعارض بین 5 گروه از ذی نفعان اصلی شناسایی شد که 41 مورد نوع تعارض منافع و مابقی جزو تعارضات رفتاری، شناختی و هنجاری بودند. الگوی مواجهه ذی نفعان با یکدیگر در خیابان سی تیر، نوعی دوقطبی بود که در آن، شهرداری و غرفه داران در یک سو و ساکنین، مغازه داران، عابرین پیاده و سایر ذی نفعان در سوی دیگر آن قرار داشتند. اختلاف معنی داری بین تعارضات ادراک شده میان گروه های ذی نفع مشاهده شد (001/0=p).

پروژه خیابان سی تیر نوعی اعیانی سازی فضای عمومی برای کارکرد گردشگری شهری است و دغدغه حفظ اصالت و هویت فرهنگی بافت را ندارد. در این طرح تنها به منافع گردشگران و شهروندانی که هدف آنها تفریح و گذران اوقات فراغت بوده، توجه شده و حفظ هویت اولیه خیابان مغفول واقع شده است.