تاثیر تحریک الکتریکی فراجمجمه ای (tDCS) قشر پیش پیشانی جانبی خلفی (DLPFC) بر جستجوی بینایی و کارکردهای توجهی هوانوردان

 یکی از عوامل موثر در موفقیت هوانوردان، میزان توانایی توجه و قابلیت جستجوی بینایی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عملکرد جستجوی بینایی و کارکردهای توجهی هوانوردان بر پایه مداخله تحریک الکتریکی فراجمجمه ای انجام شد.

 پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی غیر تصادفی، نیمه آزمایشی با طرح متقاطع تک سوکور بود. جامعه آماری پژوهش، هوانوردان نظامی یک مرکز آموزشی شهر تهران در سال 1401 بودند. از جامعه آماری تعداد 12 نفر (با میانگین سنی 4/82±37/53) به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در سه نوبت تحت تحریک الکتریکی فراجمجمه ای با فاصله زمانی دو روز برای هر تحریک مورد بررسی قرار گرفتند. پروتکل شامل یک جلسه تحریک الکتریکی فراجمجمه ای در حالت های تحریک آنودال، کاتدال و شم بود. ابزار پژوهش شامل آزمون عملکرد پیوسته و آزمون دقت متمرکز و پراکنده بود.

 نتایج بررسی فرضیه ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر نشان داد که تحریک الکتریکی مستقیم مغز در کاهش زمان واکنش جستجوی بینایی و افزایش پاسخ صحیح جستجوی بینایی تاثیر معنادار دارد (0/05≥P). همچنین، تحریک الکتریکی مستقیم مغز در کاهش زمان واکنش گوش بزنگی و پاسخ صحیح گوش بزنگی هوانوردان تاثیر معنادار داشت. همچنین بررسی تفاوت موقعیت تحریک انجام شده نشان داد که تحریک آندی نسبت به سایر موقعیت های تحریکی اثربخشی بیشتری دارد (0/05≥P) و باعث کاهش زمان واکنش جستجوی بینایی و افزایش پاسخ صحیح جستجوی بینایی هوانوردان شده است.

 به نظر می رسد می توان که برای حفظ تمرکز و مدیریت توجه هوانوردان (یعنی در هرلحظه آگاهی و کنترل داشته باشند و توجه آن ها به بهترین شکل به سیگنال های مرتبط با هدف معطوف شود) می توان از تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز استفاده نمود.