مهار پمپ افلاکس در سویه های کلینیکی سودوموناس آئروجینوزا با استفاده از سرترالین برای شکست مقاومت باکتری به سیپروفلوکساسین

پمپ افلاکس در سودوموناس آیروجینوزا باعث مقاومت آنتی بیوتیک های خانواده کینولون ها با اخراج آن از سلول سودوموناس می شود؛ بنابراین مهار این پمپ با کمک ترکیبات شیمیایی غیر فعال کننده فعالیت پمپ می تواند باعث مقابله با مقاومت دارویی باکتری شود. هدف از این پژوهش، ارزیابی استفاده از سرترالین به عنوان مهارکننده پمپ افلاکس در سودوموناس آیروجینوزا برای کاهش مقاومت دارویی است.

سویه های سودوموناس آیروجینوزای ارزیابی شده در این پژوهش از نمونه های بالینی بیماران جداسازی و پس از شناسایی آن ها با روش های میکروب شناسی، مقاومت آن ها نسبت به سیپروفلوکساسین با روش کربی بایر ارزیابی شد. حداقل غلظت ممانعت کننده سیپروفلوکساسین با روش سریال رقتی محیط مایع در میکروپلیت و حداقل غلظت کشنده دارو با کشت و نیز روش MTT برای سویه های مقاوم به داروی سودوموناس آیروجینوزا و سوش استاندارد سودوموناس آیروجینوزای 25873 تعیین شد. بررسی شکست مقاومت با اضافه کردن سرترالین به محیط مولر هینتون آگار و تعیین قطر هاله سیپروفلوکساسین انجام شد. حضور پمپ افلاکس به روش فنوتیپی با استفاده از ماده دارویی سرترالین و روش سریال رقتی محیط مایع در میکروپلیت، روی سویه های مقاوم به سیپروفلوکساسین ارزیابی شد. وجود ژن مولد این پمپ به روش ژنوتایپی در سویه های مقاوم با انجام PCR تعیین شد. از سویه استاندارد PAO1 سودوموناس آیروجینوزا به عنوان کنترل مثبت استفاده شد.  

این پژوهش با کد اخلاق IR.IAU.B.REC.1401.011 به تصویب کمیته اخلاق دانشکده علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد رسید.

بر اساس نتایج کربی بایر،  3 سویه مقاوم به سیپروفلوکساسین در نظر گرفته شد.  حداقل غلظت ممانعت کننده سویه های مقاوم به دارو بین 32 تا 64 میلی گرم بر میلی لیتر و حداقل غلظت کشنده دارو بین 16 تا 32 میلی گرم بر میلی لیتر بود. با انجام الکتروفورز روی محصولات PCR مشخص شد سویه های مورد آزمایش، حاوی ژن mexA کد کننده پمپ افلاکس هستند. در محیط آگار دار بدون سرترالین، قطر هاله اطراف دیسک سیپروفلوکساسین صفر بود، اما پس از افزودن سرترالین، قطر هاله به 25 میلی متر افزایش یافت. همچنین حداقل غلظت ممانعت کننده از رشد سیپروفلوکساسین در سویه ها قبل از اضافه کردن 2 درصد سرترالین، 128 میکروگرم بر میلی لیتر بود که پس از اضافه کردن سرترالین به 4 میکرو گرم بر میلی لیتر تبدیل شد. 

سرترالین باعث کاهش حداقل غلظت ممانعت کننده دارو از طریق کاهش کارایی پمپ افلاکس در باکتری سودوموناس آیروجینوزا می شود و مقاومت باکتری را نسبت به آنتی بیوتیک سیپروفلوکساسین کاهش می دهد.