تاثیر مصرف نان کامل حاصل از گندم غنی شده با کودهای میکرو بر روی سرم

نظر به اهمیت کمبود روی و تلاش برای یافتن راه حل های مناسب جهت مبارزه با آن و به منظور تعیین اثر مصرف نان کامل حاصل از گندم غنی شده با کودهای میکرو بر روی سرم این مطالعه در سال 1381 انجام گرفت.
این تحقیق به صورت کارآزمایی صحرایی دو سو کور در دو روستای تجرق و خانقاه (تجربی و شاهد) از توابع شهرستان میانه در استان آذربایجان شرقی انجام گرفت. تعداد 350 نفر از گروه های مختلف سنی و جنسی از هر یک از روستاهای مورد بررسی براساس نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. 257 نفر از روستای تجرق و 268 نفر از روستای خانقاه در این مرحله شرکت نمودند. بررسی مواد غذایی با روش 24 ساعت یاد آمد (یک روز) و دو روز ثبت مواد غذایی برای هر نمونه انجام شد. 5 سی سی خون از هر فرد اخذ شد. اندازه گیری روی سرم با روش جذب اتمی برای هر یک از نمونه ها به عمل آمد.
50 تن گندم حاصل از خاک غنی شده با کودهای میکرو به آرد کامل تبدیل گردید و به مدت 4 ماه به اهالی روستای تجرق داده شد. اهالی روستای خانقاه نیز آرد کامل حاصل از گندم معمولی را درهمین مدت دریافت نمودند. سپس روی سرم مجددا اندازه گیری شد. تعداد افراد شرکت کننده در این مرحله 160 نفر در روستای تجرق و 150 نفر در روستای خانقاه بود.
میزان آهن و روی موجود در نانهای غنی شده و معمولی (شاهد) تفاوت معنی داری داشت (P<0.01). نسبت مولی اسید فیتیک به روی در نان غنی شده کمتر از نان شاهد بود ولی نسبت مولی آهن به روی و برعکس در دو نوع نان تفاوتی نداشت. روی دریافتی در گروه های شاهد و مورد با هم تفاوت معنی داری داشت؛ اما آهن دریافتی تنها در گروه های سنی مردان و زنان 60-13 سال با هم تفاوت معنی داری داشت و در سایر گروه ها تفاوتی مشاهده نشد. روی سرم در همه گروه های سنی روستای تجربی و شاهد (بجز مردان) افزایش یافت (P<0.01 سنی).
به نظر می رسد برای تولید گندم مناسب باید ترکیب عناصر در کود به صورتی که تداخلی بین آنها ایجاد نشود اصلاح گردد و نسبت مولی اسید فیتیک به روی نیز به زیر 15 و حتی پایین تر کاهش یابد.