تاریخ گذاری احادیث تفسیری آیه 15 سوره احقاف و نقش غلات در آن بر اساس کاربست معیارهای نقد محتوایی احادیث

فهم روشمند آیات قرآن کریم در گرو توجه به قرینه است؛ یکی از قراین فهم و تفسیر آیات قرآن کریم، احادیث تفسیری می باشد. از موجبات آسیب دیدگی این دست از روایات ورود غالیان با شیوه هایی چون درج در متون، تدلیس سندی و متنی و انگیزه های سیاسی بوده است. یکی از بسترهایی که غالیان برای نشر اندیشه های خود مناسب دیده اند روایات مربوط به امام حسین (ع) و واقعه عاشورا است که در ذیل آیه 15 سوره احقاف نقل شده است. نظر به این که ابتدای آیه با خطاب عام آغاز شده ولی در ادامه، هم سویی خطاب تغییر نموده و با ضمیر مفرد، از یک فرد شاخص، سخن گفته می شود که مادرش، با کراهت، وی را بارداری نموده و با کراهت، وضع حمل نموده که در برخی از روایات یافت شده، آن مادر، حضرت فاطمه (س) و آن فرد، امام حسین (ع) معرفی شده این مهم را در این پژوهش ایجاد نمود که با استفاده از روش تاریخ گذاری سندی و متنی به نقد و ارزیابی این روایات پرداخته شود. حاصل این پژوهش نشان می دهد که این روایات علاوه بر ضعف از نظر سند دارای بخش مدرج در محتوا است که ناشی از رسوبات اندیشه های غالیانه است.