شناسایی مولفه های شایستگی مدرسان در محیط یادگیری الکترونیکی بر مبنای رویکرد سازنده گرایی

در پژوهش حاضر به منظور شناسایی شایستگی های مدرسان در محیط یادگیری الکترونیکی بر مبنای رویکرد سازنده گرایی از طرح های تحقیق آمیخته از نوع اکتشافی استفاده شد. پژوهش به دو روش کیفی از نوع سنتزپژوهی مضمونی و روش کمی از نوع پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه آثار منتشر شده در این حوزه از سال 1992 تا سال 2019 میلادی در شش پایگاه اطلاعاتی معتبر و نمونه مورد بررسی شامل 30 سند بود. در بخش کمی تعداد 135 نفر از مدرسان الکترونیک رشته علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه پیام نور کل کشور به دلیل دسترسی محقق و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. بر اساس مولفه های به دست آمده در بخش کیفی و به منظور اعتبارسنجی آن، پرسشنامه 41  گویه ای تنظیم شد. نتایج حاصل از گردآوری داده ها پس از تنظیم و تلخیص با استفاده از آزمون های آماری به کمک نرم افزارهای نسخه 8/8 LISREL و SPSS 19 تجزیه و تحلیل شد. برای تایید روایی محتوایی ابزار پژوهش از خبرگان امر و به منظور تعیین روایی سازه ابزار اندازه گیری از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. پایایی ابزار با ضریب آلفای کرونباخ تایید شد. بر اساس یافته های حاصل از سنتزپژوهی مولفه های شایستگی های سازنده گرایی مدرسان در محیط یادگیری الکترونیکی به عنوان مضمون اصلی دارای چهار مضمون راهنمای سازنده گرا، مربی سازنده گرا، طراح سازنده گرا و همکار سازنده گرا بود. بعد راهنمای سازنده گرا شامل سه مولفه الگوسازی، ارتقای مهارت های تفکر انتقادی و ارتقای مهارت های حل مسیله، بعد مربی سازنده گرا شامل سه مولفه مربی شناختی، بازخورد دهنده و برانگیزاننده، بعد طراح سازنده گرا دارای سه مولفه مهارت طراحی محتوا، سازماندهی و استفاده از ابزارهای تعاملی و مشارکتی در طراحی و بعد همکار سازنده گرا دارای چهار مولفه مهارت پویایی کلاس، اشتراک دانش، مذاکره اجتماعی و تشکیل گروه بود. بر اساس یافته های کمی شاخص های برازش تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول همسو بودن گویه ها با سازه نظری و تایید تحلیل عاملی را نشان داد. همچنین تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم مضامین سازمان دهنده نشان داد که مولفه های ذکر شده در تبیین واریانس سازه اصلی نقش داشتند. یافته های تحقیق را می توان در طراحی محیط های یادگیری الکترونیکی مبتنی بر رویکرد سازنده گرایی و همچنین برای بهبود برنامه های توسعه شغلی مدرسان  استفاده کرد.