تدوین مدل کشف تقلب در حسابداری دادگاهی

مشکل تقلب یک مسیله جهانی است طوری که هزینه ها و منابعی که براثر آن از بین می روند بسیار چشمگیر بوده و ابعاد دقیق آن را نمی توان مشخص کرد. وجود حسابداران دادگاهی متخصص و روش ها و ابزارهای به روز و موثر برای کشف و رسیدگی به تقلب بیش از پیش ضروری است. با توجه به اهمیت این موضوع، هدف از این پژوهش، تدوین مدل کشف تقلب برای حسابداران دادگاهی در ایران است. در این پژوهش از روش کیفی و رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد چندوجهی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش فوق، شامل کارشناسان رسمی دادگستری (کانون و مرکز) باتجربه، که اکثریت آن ها در مجامع دانشگاهی مشغول فعالیت هستند. روش نمونه گیری گلوله برفی و برای گردآوری داده ها، بر اساس قاعده اشباع نظری تعداد 21 مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق با خبرگان حرفه صورت گرفته است. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل داده ها، کشف تقلب توسط حسابداران دادگاهی مستلزم راهبردهایی در سطوح مختلف فردی، کانون و مرکز وکلا، شرکت و دولت می باشد. در راستای به کارگیری و اجرای راهبردها، لازم است مجموعه ای از شرایط زمینه ای شامل آموزش و پژوهش، فرهنگ و اخلاق، قوانین و فناوری اطلاعات فراهم گردد. اصول اخلاق حرفه ای، تهدید، عدم نظارت و اصل اعتماد به عنوان شرایط مداخله گر در تحقق راهبردها تاثیر منفی به جای می گذارند. نتایج این پژوهش بیانگر ارایه مدلی از عوامل تاثیرگذار بر کشف تقلب در حسابداری دادگاهی می باشد. توجه به این عوامل، منجر به بهبود امر قضاوت، افزایش عدالت سازمانی و قضایی و همچنین شفافیت اطلاعاتی می گردد.