بررسی اثر مصرف اسانس ریز پوشانی شده در شرایط تراکم گله بر عملکرد، ریخت شناسی روده باریک و اسیدیته دستگاه گوارش جوجه گوشتی

امروزه صنعت پرورش طیور به افزایش تولید در واحد سطح گرایش دارد، در عین حال افزایش تراکم گله با محدودیت ها و موانع مدیریتی و بهداشتی رو برو می باشد. مصرف گیاهان دارویی می تواند به عنوان راهکار تغذیه ای موثری برای گذار از چالش تراکم بالا باشد. بنابراین آزمایشی به منظور بررسی اثرات اسانس به شکل ریز پوشانی شده در جیره بر عملکرد، ریخت شناسی روده و اسیدیته دستگاه گوارش جوجه گوشتی طراحی و انجام گرفت.

در این تحقیق از 250 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 (مخلوط) در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل 2×2، شامل 4 تیمار و 5 تکرار و در هر تکرار تراکم توصیه شده 10 جوجه و تراکم بالا 15 قطعه جوجه در هر متر مربع با میانگین وزنی یکسان استفاده شد. در این آزمایش از اسانس پوشش دار شده گیاهان دارویی که دارای ترکیبات موثره گیاهان آویشن، مرزه، نعنافلفی و فلفل سیاه تولید شده در پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه شرق و شمال شرق کشور استفاده شد. تیمارهای مورد آزمایش عبارت بودند از؛ تیمار اول: تراکم توصیه شده + بدون اسانس پوشش دار شده (شاهد)، تیمار دوم: تراکم بالا+ بدون اسانس پوشش دار شده، تیمار سوم: تراکم توصیه شده + 500 میلی گرم در کیلوگرم اسانس پوشش دار شده، تیمار چهارم: تراکم بالا + 500 میلی گرم در کیلوگرم اسانس پوشش دار شده. تعداد تلفات، وزن تلفات و وزن جوجه های حذفی به صورت جداگانه ثبت شد. میزان خوراک مصرفی و افزایش وزن به صورت هفتگی مورد اندازه گیری و ضریب تبدیل غذایی محاسبه شد. در پایان دوره 2 قطعه پرنده از هر تکرار به صورت تصادفی انتخاب و پس از خون گیری ذبح شدند. برای مطالعه ساختار پرزهای روده باریک، نمونه هایی از دیودنوم، ژژنوم و ایلیوم تهیه شد. برای اندازه گیری ارتفاع و عرض پرز از میکروسکوپ با بزرگ نمایی 40 برابر و برای عمق کریپت از درشت نمایی 100 برابر استفاده شد. اسیدیته روده کور، به وسیله pH متر اندازه گیری شد.

نتایج نشان داد افزودن اسانس پوشش دار شده منجر به کاهش درصد تلفات، افزایش وزن در تراکم بالا در مقایسه با عدم مصرف شد. مصرف اسانس پوشش دار شده در شرایط تراکم بالا منجر به کاهش ضریب تبدیل خوراکی شد. مصرف اسانس پوشش دار شده در شرایط تراکم توصیه شده و تراکم بالا منجر به افزایش معنی دار اسیدیته دستگاه گوارش در مقایسه با تیمارهای بدون اسانس پوشش دار شد (0/05>p). مصرف اسانس پوشش دار شده در تراکم معمولی و بالا منجر به افزایش طول پرز روده شد (0/05>p).

می توان نتیجه گرفت مصرف مخلوط اسانس پوشش دار شده منجر به کاهش تلفات و کاهش مصرف خوراک، افزایش وزن، بهبود ضریب تبدیل خوراکی، افزایش طول و عرض پرز روده و اسیدیته دستگاه گوارش می شود.