بررسی معیارهای درخواست سی تی اسکن مغزی قبل از انجام پونکسیون کمری در کودکان مشکوک به مننژیت در بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) تهران

تشخیص مننژیت تنها با انجام پونکسیون کمری (lumbar puncture LP) میسر میباشد. ولی همواره برای پزشکان پیش از انجام این اقدام، نگرانی در مورد عوارض آن وجود دارد که خطرناکترین آنها هرنی مغزی می باشد. مشکلات موجود در معاینه عصبی بخصوص در شیر خواران عدم همکاری کودک و شیر خوار در هنگام انجام کار،باورهای نادرست در سطح جامعه و نگرانی پزشکان از مشکلات قانونی، در اختیار نبودن امکانات انجام سی تی اسکن اورژانس در بسیاری از نقاط کشور، هزینه ها و خطرات مواجهه بی دلیل با اشعه دلایلی هستند که بررسی علل درخواست B.CT (سی تی اسکن مغزی) را پیش از LP بخصوص در مراکز آموزشی ما که هدف این مطالعه نیز میباشد ضروری می نمایاند.
در این بررسی توصیفی و مقطعی یکساله تعداد 100 شیر خوار و کودک دو ماهه تا 12 ساله مشکوک به مننژیت که کاندید انجام LP بودند.بر اساس تشخیص پزشکان مربوطه به دو گروه درخواست B.CT شده و نشده تقسیم شدند. و متغیرهای زمینه ای و بالینی احتمالی موثر در این تصمیم گیری با کمک پرسشنامه تکمیل و نتایج B.CT های انجام شده ثبت گردید. یافته های حاصله در دو گروه با کمک آزمون آماری chi-square بررسی شد. و P.value<0.05 سطح معنادار بودن تلقی گردید.
پیش از انجام LP در 21 بیمار درخواست B.CT شد (گروه مورد) که نتایج آن تنها در 3 نفر (14%) موارد منجر به کنسل شدن LP گردید. از میان متغیر های مورد بررسی صرفا داشتن چهره توکسیک، حال عمومی بد، ملاج برجسته، و کاهش قابل ملاحظه سطح هوشیاری(Glasgow coma scale<8) با این تصمیم گیری مرتبط بود. همچنین تمایل به چنین درخواستی با توجه به P.value=0.2 با پارامترهایی همچون ایست قلبی تنفسی اخیر، علایم فوکال واضح،ادم پاپی،همی پارزی، وبرادی کاردی وجود داشت. در طی مطالعه دو مورد هرنی مغزی در گروه شاهد رخ داد که هر دو شیرخوار علایم واضح بیقراری شدید واستفراغهای جهنده داشتند.
کاهش شدید سطح هشیاری و علایم فوکال در سایر مطالعات نیز جزو معیارهای پذیرفته شده در خواست B.CT پیش از LP مطرح گردیده اما دو معیار دیگر (حال عمومی و ملاج برجسته) به تنهایی به نظر نمیرسد. دلایل منطقی برای چنین درخواستی باشند. مطالعات وسیعتر بخصوص با در نظر گرفتن تشخیص های افتراقی و محدودیت های طیف سنی کودکان میتواند به پروتکل های آموزشی مناسب انجامیده و پزشکان را به لحاظ قانونی نیز حمایت نماید.