علل افزایش نقش روسیه در ژیوپلیتیک خاورمیانه پس از سال 2011

طی بیش از یک دهه گذشته به ویژه پس از خیزش های مردمی در خاورمیانه در سال 2011، روسیه به عنوان قدرت فرامنطقه‎ای فعال در خاورمیانه و شمال آفریقا ایفای نقش نموده است. اتخاذ چنین نقشی و رویکردی به خصوص از دوره ریاست جمهوری پوتین در سیاست خارجی روسیه مورد توجه قرار گرفت. مهم ترین حضور روسیه را به شکل عینی می توان در مسیله سوریه سال 2015 مشاهده کرد که طی آن مسکو نقش فعالی را در تحولات غرب آسیا برعهده گرفت و تاکنون نیز این روند در منطقه ادامه داشته است. در پژوهش پیش رو سعی شده است تا با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و با ابزار گردآوری کتابخانه ای و اینترنتی به این پرسش پاسخ داد که مهم ترین عوامل موثر در افزایش نقش روسیه پس از تحولات 2011 در منطقه خاورمیانه در یک دهه اخیر کدم اند؟ در پاسخ به پرسش اصلی پژوهش این فرضیه مطرح می شود که افزایش نقش روسیه در قالب قدرت فرامنطقه ای و مداخله گر در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا درراستای ایجاد موازنه قوا با ویژگی چندوجهی - چندبرداری در ابعاد ساختار قدرت نظام بین المللی، ژیوپلیتیکی و امنیتی در خاورمیانه پس از وضعیت آشوب 2011 صورت پذیرفت که درصورت عدم حضور مسکو در بحران سوریه، توازن قدرت در ساختار نظام بین الملل و مولفه های قدرت در سطح منطقه ای (منابع، متحدان/ شرکا و قلمرو نفوذ) به‎شکل دومینووار به سمت غرب و آمریکا سوق می یافت؛ همچنین حضور پررنگ روسیه در خاورمیانه تحت تاثیر بسترها و محرکه هایی امنیتی، سیاسی و اقتصادی موجود در منطقه و درراستای مقابله با یک جانبه گرایی و نظم آمریکایی به ‎اجرا درآمده است؛ همان‎طور که توازن در حوزه های اقتصادی، تجاری، ژیوپلیتیکی و...، پیش نیاز مهمی برای تداوم سیاست خارجی خاورمیانه ای فعال مسکو در دهه های آتی در منطقه نیز هست.