پیامدهای روانشناختی و تربیتی تجربه دعا و مناجات در قرآن

دعا بهترین کلید برای گشایش مشکلات زندگی است و روی آوردن به معنویات می تواند تمام بیماری های روحی انسان را درمان کند.دعا متنی است که می آموزد، آگاه می کند، علمی است که روح را به معراج روحانی می برد و از روزمرگی به در و به خدا نزدیک می کند و در یک کلمه تعلیم و تربیت می دهد. بررسی دعا و نیایش و پیامدهای تربیتی و روانشناختی آن می تواند مفاهیمی نو را به ادبیات روانشناسی عرضه کند نبود چارچوب و الگویی مناسب جهت استفاده از متون اصلی دین در این زمینه لزوم پرداختن به این موضوع را دو چندان می کند.این پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی تمامی آیات قرآن(تعداد27 سوره و 54 آیه) با محتوای دعا که با کلمه "رب" شروع شدند را بررسی و پس از استخراج مضامین و طبقه بندی مقوله ها به سوالات پژوهشی پاسخ داده است. از نظر روانشناسی دعا دربردارنده مفاهیم مسیولیت پذیری،مدیریت زمان، آرامش روان، توجه به دیگران و خیرخواهی، سبک های اسنادی درست، نقش تربیتی و مدیریتی خداوند در نظام هستی، رازداری، تغییر و اصلاح رفتار، نقش خانواده در تربیت دینی فرزندان، تناسب بین تکلیف و توانمندی،دعا همراه با تلاش، نبود اضطراب مرگ، تناسب بین خطا و تنبیه، داشتن الگو و اسوه های با ایمان همراهی با صالحان، نقش عبادت در سلامت روان، هماهنگی بین گفتارو افکار و اعمال و تکامل معنوی در ابعاد شناختی، عاطفی و رفتاری است و از نظر تربیتی دارای مبانی، اصول و روش های تربیتی متعددی برای پرورش انسان هاست.