تدوین و آزمون مدل علی عزت نفس نوجوانان بر اساس رابطه والد-فرزند و نیازهای بنیادین روان شناختی: با میانجی گری خودپنداره

هدف از پژوهش حاضر تدوین و آزمون مدل علی عزت نفس نوجوانان بر اساس رابطه والد-فرزند و نیازهای بنیادین روان شناختی با میانجی گری خودپنداره بود.

پژوهش توصیفی-همبستگی از نوع معادله ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی دانش آموزان دوره دوم متوسطه دبیرستان های شهرستان میبد در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل دادند که از بین جامعه هدف تعداد 461 نفر با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان حجم نمونه انتخاب و به صورت مجازی در پژوهش شرکت کردند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه های عزت نفس کوپراسمیت، رابطه والد-فرزند فاین و همکاران، نیازهای بنیادین روان شناختی و خودپنداره راجرز جمع آوری و درنهایت داده های 398 شرکت کننده که قابلیت تحلیل داشت به منظور بررسی فرضیه های پژوهش با استفاده از روش مدل یابی معادله ساختاری و با کمک نرم افزارهای SPSS25 و AMOS24 تحلیل شد.

نتایج مدل یابی معادله ساختاری بیانگر تایید برازش مدل فرضی پژوهش بود همچنین نتایج به دست آمده از ضرایب مسیر در مدل ساختاری نشان داد که ارتباط والد-فرزند و نیازهای بنیادین روان شناختی به صورت مثبت و معنادار و خودپنداره به صورت منفی و معنادار بر عزت نفس نوجوانان اثر مستقیم دارند، علاوه براین خودپنداره رابطه بین ارتباط والد-فرزند و نیازهای بنیادین روان شناختی با عزت نفس را در نوجوانان میانجی گری می کند. متغیرهای رابطه والد-فرزند، نیازهای بنیادین روان شناختی و خودپنداره درمجموع 62 درصد از واریانس عزت نفس را در نوجوانان تبیین می کنند.

بنابراین با توجه به نقش به سزای رابطه والد-فرزند، ارضای نیازهای بنیادین روان شناختی و خودپنداره در شکل گیری عزت نفس نوجوانان، آگاه سازی والدین و نوجوانان با ویژگی های دوران نوجوانی و تاثیرات آن در مراحل بعدی زندگی امری ضروری به حساب می آید.