عوامل موثر بر پایداری عملیات کشت گندم دیم شهرستان سقز

ضرورت بررسی ارتباط بهره وری و پایداری با توجه به نقش کلیدی بهبود بهره وری در فرایند توسعه بیش از پیش نمایان می شود. . بنابراین مطالعه حاضر به منظور بررسی عوامل موثر بر پایداری عملیات کشاورزی با تاکید بر بهره وری عوامل تولید مزارع گندم دیم در شهرستان سقز انجام گرفت.

در راستای نیل به هدف این تحقیق، از شاخص بهره وری کندریک و رهیافت سنانایاک به ترتیب برای اندازه گیری بهره وری و ارزیابی پایداری عملیات کشت گندم بهره گرفته شد. در نهایت عوامل موثر بر پایداری کشاورزی از طریق برآورد مدل رگرسیونی شناسایی گردید. برای این منظور، داده ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل پرسش نامه از 271 نفر زارعین گندم کار شهرستان سقز در سال زارعی 99-1398 جمع آوری شد.

نتایج نشان داد که میانگین بهره وری عوامل تولید گندم برای منطقه مورد مطالعه 88/14می باشد. همچنین کاربرد رهیافت سنانایاک نشان داد که 84/1 درصد کشاورزان در سطح کاملا ناپایدار، 13/15 درصد در سطح ناپایدار، 31/65 درصد در سطح متوسط، 24/16 در سطح پایدار و 48/1 درصد در سطح کاملا پایدار قرار گرفته اند. بررسی های بیشتر با استفاده از برآورد مدل رگرسیونی نیز نشان داد که متغیرهایی مانند میزان سطح تحصیلات، عضویت در تعاونی، شیوه تولید، نوع بذر مصرفی و بهره وری کل عوامل تولید بر پایداری عملیات کشاورزی تاثیر معنی داری دارند.

بین بهره وری کل عوامل تولید و شاخص پایداری عملیات کشاورزی ارتباط مثبت وجود دارد. لذا مجموعه اقداماتی که منجر به افزایش بهره وری می گردد به سبب ایجاد صرفه اقتصادی، انگیزه لازم را برای رعایت اصول کشاورزی پایدار در بین گندم کاران تقویت می کند.