مکتب پراگماتیسم در پرستاری

 طی پنجاه سال اخیر مکتب پراگماتیسم به عنوان فلسفه غالب در پرستاری مطرح شده و مطالعات فراوانی با نگاهی عمدتا مثبت به موضوع پراگماتیسم در پرستاری پرداخته اند. در این مقاله، با موضعی انتقادی به بررسی فلسفه پراگماتیسمی در دانش، آموزش، پژوهش و عمل پرستاری پرداخته می شود.

 این مطالعه از نوع مروری روایتی غیر نظام مند (Non-systematic/ Narrative) می باشد که برای انجام آن با استفاده از کلیدواژه های Nursing, Pragmatism, Knowledge, Practice, Education, Research  Critique,بر اساس Mesh و به صورت جداگانه و ترکیبی با جستجوی اینترنتی در پایگاه های ISI ،PubMed ، Scopus و Google Scholar انجام شد. عناوین یافت شده از نظر ارتباط موضوعی بررسی شده و از مستندات منتخب خلاصه برداری شد.

 مقالات بسیار اندکی به نقد پراگماتیسم در پرستاری پرداخته اند. از منظر دانش و آموزش پرستاری مهم ترین چالش نگاه پراگماتیسمی را شاید بتوان در بیم ناشی از گسترش شکاف بین تیوری و عمل خلاصه کرد. همچنین، از مهم ترین نقدهای وارده به دیدگاه پراگماتیسمی در پژوهش و عمل پرستاری نیز می توان به عدم ثبات پارادایمی و نادیده گرفتن نیازهای مراقبتی منحصر به فرد هر بیمار اشاره کرد.

 مدت طولانی است که پراگماتیسم با تار و پود پرستاری در هم تنیده شده است به طوری که برخی مبانی فلسفی پرستاری را بر اساس آموزه های این مکتب تفسیر می کنند. شاید بهتر باشد این نگاه یک سویه اندکی تعدیل یافته و تاثیرات احتمالا ناخوشایند و منفی این مکتب بر پرستاری بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.