آموزش دانشجویان یکی از مصادیق باقیات الصالحات

سر دبیر محترم «الباقیات الصالحات» (شایسته های ماندگار)، که در فرهنگ و ادبیات فارسی، به صورت «باقیهات الصالحات» شناخته می شود، عبارتی است قرآنی و ناظر به اعمال خوب و شایسته انسان، که به رغم ناپایداری ثروت دنیا تا ابد برای صاحب آن پایدار می مانند. این واژه قرآنی، از دو کلمه «باقیات» از مصدر «بقاء»، به معنای ماندگاری و ابدیت و «صالحات» از مصدر «صلاح»، به معنای شایستگی و بایستگی، ترکیب یافته است. از دیدگاه قرآن مجید، ارتباط جدا نشدنی میان ایمان و عمل صالح وجود دارد و این دو لازم و ملزوم یکدیگر می باشند [1]. باقیات صالحات، واژه ای قرآنی است که به تداوم کارهای نیک برای انسان، تاکید دارد و مشتمل بر تمام کارهایی هستند که انسان در جهان انجام داده و در آخرت پاداش آن را دریافت می کند [2]. در زمینه ابعاد باقیات صالحات، از پیامبر اکرم (ص)، روایت شده است که علاوه بر خدمات مالی ماندگار در باقیات صالحات، علم و دانش گسترده شده از سوی فرد در جامعه، که سبب بهره مندی عموم مردم شده است، به عنوان باقیات صالحات فرد، محسوب می گردد [3]. وقتی در فرهنگ لغت های مختلف، واژه معلم را مورد جستجو واقع می گردد، خواه ناخواه تعریف، وظیفه، نقش و جایگاه معلم در این جمله خلاصه می شود: «فردی با معلومات نسبی، در مورد موضوع یا موضوعاتی خاص، که دانسته های خود را به فرد یا افراد دیگری که در اصطلاح شاگرد یا دانش آموز گفته می شود، منتقل می کند» [4]. تدریس، کار اصلی یک استاد است و به فعالیت های از پیش طراحی شده ای اطلاق می شود که با هدف ایجاد یادگیری میان دانشجو و استاد، به صورت کنش متقابل، انجام می گردد. استاد، از طریق ساختار و تولید عناصر بدیع و وجود می تواند، منجر به موفقیت یک دانشجو شود [5]. از آنجا که استاد با روح، روان و احساسات دانشجویان ارتباط دارد، چنانچه به درستی عمل نکند، خسارات جبران ناپذیری بر جای خواهد گذاشت [6]. ابن سینا معتقد بود که معلم در آموزش جوانان چیزی بیش از ارایه اطلاعات به آن ها می باشد؛ زیرا دانش آموزان، عادات، عقاید، ارزش های بسیار زیادی را از معلمان خود می آموزند. معلم باید استعداد و مهارت کافی را در آموزش بچه ها داشته باشد، کاملا متین و آرام و از سادگی بسیار به دور باشد؛ آن گونه که رفتار سبک نداشته و خیلی جدی و بی نشاط نباشد؛ بلکه معلم باید دلسوز، فهیم، با فضلیت، تمیز و شایسته باشد [7]. از آنجا که آموزش دانشجویان، جزء عمل صالح محسوب می شود و عمل صالح، هنگامی مورد پذیرش در درگاه الهی واقع می گردد، که از ایمان نشات گرفته باشد و ایمان، سرچشمه عمل صالح است؛ بنابراین پیشنهاد می شود در کمیته های جذب اساتید و اعضای هیات علمی، علاوه بر تاکید بیشتر بر دانش تخصصی و میزان تسلط آنان بر مباحث درسی، به شخصیت فردی و ایمان اساتید، توجه بیشتری گردد؛ همچنین پیشنهاد می شود، پژوهشی در مورد دیدگاه اساتید در زمینه مصادیق صالحات و باقیات، در حرفه معلمی انجام شود.