بهینه سازی شرایط استخراج آبی ترکیبات فنلی و آنتی اکسیدانی برگ و ریشه گیاه داغ قارپوزی با کاربرد متدولوژی سطح پاسخ

عصاره گیاهان دارویی دارای ترکیبات موثری نظیر فنلی، آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی می باشند. جهت استخراج عصاره از گیاهان می توان از روش های سنتی مانند سوکسله و غرقابی و یا فناوری های نوین غیر حرارتی نظیر امواج فراصوت استفاده نمود. نوع روش استخراج بر کمیت و کیفیت عصاره استخراجی تاثیرگذار است. هدف از این مطالعه، بررسی کارایی استفاده از امواج فراصوت در استخراج ترکیبات فنلی و آنتی اکسیدانی برگ و ریشه گیاه داغ قارپوزی در محیط آبی بود. روش آماری سطح پاسخ و طرح باکس بنکن به منظور بهینه سازی فاکتورهای استخراج شامل زمان در سه سطح (10، 25 و 40 دقیقه) و شدت صوت در سه سطح (40، 70 و 100 درصد) با حلال آبی مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج آزمون های انجام شده با روش آماری سطح پاسخ نشان داد، شدت صوت به عنوان تاثیرگذارترین فاکتور استخراج ترکیبات فنلی و آنتی اکسیدانی از برگ و ریشه گیاه داغ قارپوزی نسبت به زمان فراصوت دهی می باشد به طوری که با افزایش زمان و شدت صوت میزان استخراج این ترکیبات افزایش یافت. شرایط بهینه استخراج ترکیبات فنلی و آنتی اکسیدانی با حمام فراصوت، زمان 36 دقیقه و شدت صوت 91 درصد تعیین گردید. در این شرایط بهینه، میزان ترکیبات فنلی کل برگ و ریشه به ترتیب 80/21 و 96/14 میلی گرم بر گرم و میزان IC50 برگ و ریشه نیز به ترتیب 75/11 و 17/52 میکروگرم بر میلی گرم بدست آمد.