تعیین مولفه های الگوی توسعه پایدار گردشگری کوهستان در ایران

به گردشگری کوهستان، به سبب امتیازات ویژه آن، در سراسر جهان توجه شده است. کشور ایران با وجود داشتن طبیعت کم نظیر و جاذبه های کوهستانی خاص نتوانسته سهم خود را از بازار گردشگری کسب کند. هدف از پژوهش حاضر، تعیین مولفه های الگوی توسعه پایدار گردشگری کوهستان در ایران است. این پژوهش از نوع کاربردی، و از نظر راهبرد اجرا از نوع تحلیل محتواست. گردآوری داده های اولیه با بهره گیری از مصاحبه نیمه ساختار یافته با 22 نفر از اساتید و صاحب نظران، گردشگران، مدیران و راهنمایان گردشگری کوهستان انجام شد. نمونه های تحقیق به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب و مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. همچنین از مطالعات کتابخانه ای و مبانی نظری به منظور جمع آوری داده ها استفاده شد. تحلیل داده ها به روش فرایند تحلیل مضمونی کینگ و هاروکز شامل سه مرحله کدگذاری توصیفی، کدگذاری تفسیری و یکپارچه سازی ازطریق مضامین فراگیر با استفاده از نرم افزار اکسل انجام شد. یافته ها شامل 100 کد توصیفی، 29 کد تفسیری و سه مضمون فراگیر بودند. قابلیت اعتماد نتایج کیفی با بررسی چهار معیار اعتبار، انتقال پذیری، قابلیت اطمینان و تاییدپذیری شد و همچنین شاخص پایایی بازآزمون نیز به میزان 91 درصد نشان داد که شناسه گذاری ها از پایایی مناسبی برخوردار است. نتایج پژوهش نشان داد که مقوله های اصلی عبارت اند از زیرساخت، جذابیت و پایداری. انتظار می رود نتایج این پژوهش بتواند به آشکارکردن نکات اصلی و مهم در راستای رشد و توسعه پایدار به پژوهشگران، مدیران، راهنمایان، جامعه محلی و سایر ذی نفعان حوزه گردشگری کوهستان یاری رساند.