بررسی نابرابری کارایی فنی بخش کشاورزی استان های ایران با تاکید بر نقش متغیر اقلیمی

نظر به اهمیت بهبود کارایی در ارتقای بهره وری عوامل تولید سنجش کارایی بخش کشاورزی به منظور سیاست گذاری مناسب در این بخش ضرورت دارد بدین ترتیب لحاظ نقش متغیرهای تاثیرگذار نظیر عوامل اقلیمی بر میزان تولید مناطق و استان های مختلف کشور از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. بنابراین، هدف از مطالعه حاضر سنجش و تحلیل کارایی و نابرابری آن در بخش کشاورزی استان های ایران با در نظر گرفتن نقش متغیرهای اقلیمی می باشد. داده های مورد نیاز برای دوره زمانی سال های 97-1390 مربوط به تمامی استان های کشور از مرکز آمار ایران، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان هواشناسی و وزارت اقتصاد و دارایی جمع آوری گردید. بدین منظور از روش Super-SBM تحت یک متغیر برون زا برای عوامل محیطی خارجی (بارش) استفاده شد. علاوه بر این، با استفاده از ضریب جینی به بررسی تفاوت های منطقه ای در کارایی بخش کشاورزی استان های مختلف ایران در دوره مطالعه پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان داد متوسط کارایی فنی استان های کشور  45/0 می باشد. همچنین بر اساس یافته های تحقیق کارایی فنی بخش کشاورزی در بیشتر استان های کشور در وضعیت مطلوبی قرار ندارد و نابرابری شدیدی(ضریب جینی 41/0) در بیشتر مناطق کشور از نظر توزیع کارایی بین استان ها وجود دارد. ضمن اینکه نابرابری کارایی بخش کشاورزی در استان های کشور در طول دوره 97-1390 رو به افزایش بوده است. با توجه به پایین بودن کارایی و توزیع نابرابر آن در استان ها و مناطق مختلف کشور پیشنهاد می شود تدابیر لازم در خصوص ارتقای کارایی از قبیل توسعه فناوری های نوین، گسترش فعالیت های ترویجی و کاهش به کارگیری نهاده های مضر بکار گرفته شود. همچنین با توزیع مناسب تر امکانات و اعتبارات می توان زمینه لازم برای بهبود کارایی استان های کم برخوردار را فراهم نمود.