بررسی پلی مورفیسم rs1801260 ژن CLOCK در بیماران ایرانی مبتلا به بی خوابی (اینسومنیا)

ریتم های شبانه روزی فرآیندهایی طبیعی هستند که چرخه خواب وبیداری را تنظیم می کنند و تقریبا هر 24 ساعت تکرار شده و توسط یک ساعت شبانه روزی درونی کنترل می شوند. عملکرد نادرست سیستم ساعت شبانه روزی باعث اختلال در الگوی طبیعی خواب می شود. تنظیم مولکولی این سیستم توسط تعدادی از ژن های ساعت انجام می شود که مهم ترین آن ها ژن CLOCK است و یک فاکتور رونویسی را کد می کند که نقش اساسی در تنظیم ساعت شبانه روزی مولکولی دارد. در این مطالعه پلی مورفیسم جایگاه rs1801260 ژن CLOCK در بیماران ایرانی مبتلا به اختلال بی خوابی موردبررسی قرار گرفت.

در این مطالعه، 60 نمونه خون از افراد دارای مشکلات عمقی بی خوابی، ناتوانی در کنترل خواب و خواب نامنظم به عنوان گروه بیمار و 60 نمونه از افراد بدون هیچ گونه سابقه بی خوابی و یا اختلال در خواب به عنوان گروه کنترل به دست آمد. سپس استخراج DNA انجام شده و بررسی پلی مورفیسم با روش ARMS-PCR و با پرایمرهای اختصاصی برای آلل های طبیعی و موتانت انجام شد و نتایج بررسی گردید.

بر اساس نتایج، 50درصد بیماران دارای ژنوتیپ GG، 7/36درصد ژنوتیپ AG و 3/13درصد ژنوتیپ AA بودند. در گروه کنترل نیز فراوانی ژنو تیپ های GG، AG و AA به ترتیب معادل 30درصد، 7/26درصد و 3/43درصد بوده است. همچنین این پلی مورفیسم به طور معنی داری با اختلال بی خوابی در بیماران مرتبط است (p<0.05) و با جنسیت، سن و سبک زندگی بیماران ارتباط معناداری ندارد.

این یافته ها نشان می دهد که پلی مورفیسم rs1801260 و آلل G در این جایگاه ارتباط معنی داری با اختلال خواب داشته و به نظر می رسد که نقش مهمی در بروز این بیماری در جمعیت ایرانی دارد. ازاین رو بررسی ژن CLOCK در افراد بیمار یا مستعد می تواند برای پیشگیری و درمان موثر بیماری کمک کننده باشد.