مداخله غیردارویی برای کاهش اختلال خواب در میان سالمندان: یک مطالعه کارآزمایی کنترل شده تصادفی

هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثر مداخله موسیقی فولکولوریک و آموزش بهداشت خواب بر کیفیت خواب سالمندان بود.

این مطالعه به صورت یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده است که در آن تاثیر موسیقی و بهداشت خواب بر اختلال خواب سالمندان شهر ارومیه بررسی شده است، جامعه پژوهش شامل 150 سالمند تحت پوشش مراکز جامع سلامت شهر ارومیه با احتساب معیارهای ورود و خروج بودند که با شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس با به کارگیری روش تصادفی سازی بلوکه بندی شده برای تخصیص افراد بین 3 گروه، شرکت کنندگان در گروه های آموزش بهداشت خواب / موسیقی، آموزش بهداشت خواب و کنترل قرار گرفتند. مداخله به مدت 2 ماه بر روی سالمندان دارای اختلال خواب انجام شد. جهت آنالیز آماری از نرم افزار SPSS نسخه 21 و برای بررسی توزیع داده ها از آزمون کلمو گروف اسمیرنوف استفاده شد و سپس با توجه به نرمال بودن توزیع متغیر ها از آزمون آنووای یک راهه برای متغیر های کمی و برای متغیر های کیفی از آزمون کای دو استفاده شد.

مقایسه نمرات ابعاد هفت گانه پرسش نامه اختلال خواب پترزبورگ بعد از مداخله نشان داد نمرات کیفیت خواب (F= 14/34 ،P=0/0001)، تاخیر در به خواب رفتن(F=10/05 ،P=0/0001) ، مدت زمان خواب (F=21/91 ،P=0/0001)، کارایی خواب فرد (F=24/98 ،P=0/0001)، اختلال خواب (F=15/37 ،P=0/0001)، مصرف داروی خواب آور (F=1/840 ،P=0/04) و عملکرد روزانه   (F=1/181 ،P=0/02) بین 3 گروه تفاوت معنی داری دارد و روش موسیقی / آموزش بهداشت خواب نسبت به روش آموزش بهداشت خواب می تواند تاثیر بیشتری در ارتقای کیفیت خواب سالمندان داشته باشد.

به نظر می رسد با آموزش بهداشت خواب و به کارگیری موسیقی مورد علاقه سالمند قبل از خواب می توان بر اختلال خواب فایق آمد و با توجه به نتایج مطالعه حاضر موسیقی فولکلوریک آذری نیز موسیقی بومی قابل به کارگیری است.