تبیین ‏عوامل ‏موثر ‏بر ‏الگوی ‏یادگیری ‏سازمانی ‏در ‏نظارت ‏بر ‏تجارت ‏خارجی با ‏رویکرد ‏توسعه ‏اقتصادی ‏- ‏اجتماعی (مطالعه ‏موردی: ‏سازمان ‏گمرک)

گمرک ‏به ‏عنوان ‏یکی ‏از ‏مهمترین ‏سازمان‏ها ‏در ‏چرخه ‏تامین ‏و ‏توزیع ‏کالا ‏مسولیت ‏کنترل ‏و ‏نظارت ‏بر ‏ورود ‏و ‏خروج ‏کالا ‏را ‏بر ‏عهده ‏دارد. ‏با ‏حجم ‏روزافزون ‏تجارت، ‏ضرورت ‏انجام ‏کنترل‏ها‏‏‏‏ ‏با ‏حداکثر ‏دقت ‏و ‏سرعت، ‏در ‏عین ‏تسهیل‏ گری ‏و ‏بارویکرد ‏توسعه ‏اقتصادی ‏- ‏اجتماعی، ‏اجتناب ‏ناپذیر ‏است. ‏هدف ‏پژوهش ‏شناسایی ‏و ‏تبیین ‏عوامل ‏موثر ‏بر ‏الگوی ‏یادگیری ‏سازمانی ‏در ‏نظارت ‏بر ‏تجارت ‏خارجی ‏در ‏سازمان ‏گمرک ‏با ‏بهبود ‏توام ‏شاخص‏ های ‏تسهیلات ‏و ‏امنیت ‏است. ‏پژوهش ‏از ‏نوع ‏کیفی ‏بوده ‏و ‏برای ‏تحلیل ‏داده ‏ها ‏از ‏روش ‏گراندد ‏تیوری ‏استفاده ‏شده ‏است. ‏ابزار ‏جمع ‏آوری ‏داده ‏ها، ‏مصاحبه ‏‏های ‏عمیق ‏بودند ‏که ‏با ‏روش ‏نمونه ‏گیری ‏گلوله ‏برفی ‏با ‏14نفر ‏ازخبرگان ‏گمرک ‏و ‏سایر ‏سازمان‏های ‏مرتبط ‏در ‏تجارت، ‏انجام ‏شد. ‏داده های ‏حاصل ‏از ‏مصاحبه ‏ها ‏از ‏طریق ‏کدگذاری ‏باز، ‏محوری ‏و ‏انتخابی ‏تجزیه ‏و ‏تحلیل ‏شدند. ‏در ‏نهایت ‏الگوی ‏پارادایمی ‏یادگیری ‏سازمانی ‏در ‏نظارت ‏بر ‏تجارت ‏خارجی ‏متشکل ‏از ‏شرایط ‏علی، ‏شرایط ‏زمینه‏ ای، ‏عوامل ‏مداخله‏ گر، ‏پدیده ‏محوری، ‏راهبردها ‏و ‏پیامدها ‏ترسیم ‏گردید. ‏پدیده ‏اصلی ‏الگوی ‏طراحی ‏شده، ‏فرآیندیادگیری ‏سازمانی ‏در ‏سازمان ‏گمرک ‏است. ‏یافته‏ های ‏پژوهش ‏نشان ‏داد، ‏عوامل ‏علی ‏شامل، ‏یکپارچگی ‏اطلاعات ‏تجارت ‏خارجی، ‏همکاری‏های ‏ملی ‏و ‏فراملی، ‏آموزش ‏و ‏توانمندسازی ‏کارکنان ‏و ‏فرهنگ‏ سازی ‏هستند. ‏عوامل ‏مداخله ‏گر ‏شامل، ‏شرایط ‏سیاسی، ‏یکپارچگی ‏قوانین ‏و ‏مقررات، ‏عوامل ‏محیطی ‏و ‏یگپارچگی ‏مدیریتی ‏است. ‏عوامل ‏زمینه ‏ای ‏شامل، ‏پنجره ‏واحد ‏تجارت ‏و ‏مدیریت ‏ریسک ‏و ‏راهبردها ‏مشتمل ‏بر ‏نظارت ‏اطلاعات ‏محور، ‏مهندسی ‏مجدد ‏فرآیندها ‏و ‏هوشمندسازی ‏می‏‏‏‏باشند. ‏پیامدهای ‏سیستم ‏یادگیری ‏سازمانی، ‏شامل ‏دستاوردهای ‏اقتصادی، ‏اجتماعی ‏و ‏آموزشی ‏است ‏که ‏در ‏راستای ‏توسعه ‏اقتصادی- ‏اجتماعی ‏است.