مقایسه اثربخشی توان بخشی شناختی مبتنی بر واقعیت مجازی با توان بخشی شناختی کلاسیک بر بهبود کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی

کودکان دارای اختلال نقص توجه-بیش فعالی گروه هدف مناسبی برای توان بخشی شناختی هستند، چراکه مشکلات رفتاری آن ها اعم از بی توجهی، تکانشگری و بیش فعالی خاستگاه شناختی و مغزی مشخصی دارند. این انطباق رفتار با کارکرد شناختی فرصت ترمیم رفتار با تقویت کارکرد شناختی را فراهم می آورد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی روش توان بخشی شناختی مبتنی بر تکنولوژی واقعیت مجازی به عنوان روشی نوین، با روش توان بخشی شناختی کلاسیک بر بهبود کارکردهای اجرایی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی، انجام شده است. 

 این پژوهش از نوع نیمه تجربی بود که با استفاده از طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه کودکان 7 تا 12سال مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی در شهر تهران در سال 1398 بود که با روش نمونه گیری دردسترس، انتخاب شدند و به طور تصادفی در سه گروه دوازده نفری قرار گرفتند. در مرحله پیش آزمون شرکت کنندگان با مقیاس رتبه بندی اختلال نقص توجه-بیش فعالی و آزمون یکپارچگی دیداری و شنیداری رایانه ای مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه اول آزمایش، بسته توان بخشی شناختی مبتنی بر واقعیت مجازی و گروه دوم آزمایش، بسته توان بخشی شناختی رایانه ای کاپیتان لاگ را دوازده جلسه به صورت دو بار در هفته دریافت کردند. در این مدت در گروه کنترل مداخله ای انجام نشد. از هر سه گروه بعد از اجرای مداخله پس آزمون گرفته شد. از تحلیل کوواریانس تک متغیره (آنکووا) با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه26 برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد.

ملاحظات اخلاقی : 

این مطالعه با شناسه IR.IAU.CTB.REC.1400.001 به تصویب کمیته اخلاق در پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی رسیده است.

یافته ها نشان دادند که هر دو روش مداخله توان بخشی شناختی بر کارکردهای شناختی (توجه انتخابی، توجه پایدار) کودکان اختلال نقص توجه و بیش فعالی (0/01P). 

توان بخشی شناختی مبتنی بر واقعیت مجازی به اندازه توان بخشی شناختی کلاسیک بر توجه انتخابی و توجه پایدار کودکان اختلال نقص توجه و بیش فعالی تاثیرگذار است و روش توان بخشی شناختی مبتنی بر واقعیت مجازی به عنوان رویکردی نوین در توان بخشی این اختلال می تواند مورد استفاده قرار گیرد.