هم سنجی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و شفقت درمانی بر افکارخودآیند منفی، علائم روان شناختی، شدت درد و کیفیت زندگی

سندرم فیبرومیالژیا یک بیماری مزمن همراه با درد گسترده اسکلتی عضلانی است که در درجه اول زنان را مبتلا می کند و بر بسیاری از ابعاد زندگی روان شناختی و اجتماعی فرد تاثیر منفی می گذارد. این پژوهش با هدف هم سنجی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و شفقت درمانی بر افکارخودآیند منفی، علایم روان شناختی، شدت درد و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا انجام شد.

این مطالعه، یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با 2 گروه آزمایش و 1 گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش را تمامی افراد دارای علایم فیبرومیالژیای مراجعه کننده به کلینیک درد مهرگان منطقه 3 میرداماد، کلیلینک درد سیدخندان منطقه 4 تهران و کلینیک درد بیمارستان طالقانی منطقه 1 تهران تشکیل دادند. از این جامعه 30 نفر به صورت دردسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی ساده در 3 گروه آزمایشی 1، گروه آزمایشی 2 و کنترل قرار داده شدند. تعداد افراد نمونه 30 نفر بودند که هرکدام از این گروه ها شامل 10 نفر بودند. ابزارهای به کار رفته در این پژوهش شامل پرسش نامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی، پرسش نامه شدت درد، پرسش نامه علایم روان شناختی (اضطراب، استرس و افسردگی) ، پرسش نامه افکارخودآیند منفی بود.

این مطالعه با شناسه IR. IAU. ARAK. REC. 1400.005 به تصویب کمیته اخلاق در پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک رسیده است.

تجزیه و تحلیل داده ها به روش تحلیل کوواریانس اثربخشی هر دو مداخله شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و شفقت درمانی بر 4 متغیر شدت درد، علایم روان شناختی، افکار خودآیند منفی و کیفیت زندگی را تایید کرد (0/05>P). مقایسه دو روش مداخله نشان داد دو مداخله اجرا شده، اثربخشی تقریبا یکسانی بر شدت درد، علایم روان شناختی و افکار خودآیند منفی داشتند (0/05P).

نتایج بیانگر آن است که رویکردهای درمانی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و شفقت درمانی برای افراد دارای بیماری فیبرومیالژیای تحت درمان مناسب است.