منشا شبکه رگه ای راست گوشه در فلیش های پالئوسن-ائوسن جنوب بیرجند، خاور ایران

این مقاله نتایج یک مطالعه میدانی را با هدف توصیف و تفسیر منشا شبکه رگه ای در جنوب بیرجند ارایه می دهد. در مجاورت افیولیت بیرجند در خاور ایران، رخساره فلیشی پالیوسن - ایوسن در ناحیه پیش بوم بیرجند و همزمان با کوهزایی آلپی (لارامید) نهشته شده است. واحد ماسه سنگی این رخساره در برگیرنده دو دسته رگه کوارتزیتی راست گوشه است. دسته رگه 1 با امتداد N310-340، به موازات پیشانی کوهستان باقران و دسته رگه 2 (N215-240) عمود بر آن تشکیل شده است. بازسازی تنش دیرین در پالیوسن-ایوسن، جهت فشارش ناحیه ‎ای را N240 نشان می‎دهد که عمود بر پیشانی کوهستان باقران است. از لحاظ ساختاری، برای ایجاد رگه های راست گوشه می بایست σ1 عمود بر لایه بندی و σ1 و σ1 افقی باشند. این وضعیت در ایوسن میانی - الیگوسن ایجاد شده است. کشش های پس از برخوردی این دوره باعث کاهش فشار ناحیه ای در منطقه گردید. در نتیجه تنش اصلی بیشینه (σ1) به وضعیت قایم تغییر یافت و تنش میانی (σ2) موازی فشار کوهزایی قرار گرفت. در این شرایط بازشدگی های کششی (حالت I) راست گوشه در نتیجه وارونگی محلی تنش و فشار سیال در رخساره فلیشی تشکیل شدند و در فازهای بعدی دگرشکلی، دسته رگه 1 در راستای دسته رگه 2 متحمل برش چپ بر شدند.