استفاده از رویکرد ترکیبی و داده ‎های سنجش از دور در مدل‎سازی مکانی تغییرات آینده پوشش سرزمین

تالاب‎ها برای بقای انسان حیاتی هستند و %6/40 از ارزش کل خدمات اکوسیستم جهانی را تشکیل می‎دهند. پژوهش حاضر تحلیل تغییرات پوشش سرزمین تالاب شور گلپایگان را از سال 1988 تا 2018 تحلیل و سپس مدل‎سازی با رویکرد ترکیبی شبکه عصبی مصنوعی، زنجیره مارکف و بهینه‎ سازی چندمنظوره برای سال 2030 و 2040 جهت دستیابی به پایداری محیط انجام شد. جهت دستیابی به بالاترین صحت در مدل‎سازی پتانسیل انتقال از چهار سناریو با دوره واسنجی و زیرمدل‎های مختلف استفاده شد. از شاخص FOM نیز جهت ارزیابی صحت سناریوهای مختلف با استفاده از رویکرد روی هم گذاری سه نقشه پوشش سرزمین سال‎های 2008، 2018 واقعیت زمینی و 2018 حاصل از مدل‏سازی استفاده شد. متغیرهای موثر در توصیف تغییرات رخ داده در منطقه نیز با استفاده از ضریب کرامر انتخاب شدند. بالاترین صحت در سناریوی با دوره واسنجی 1998-1988 و 9 زیرمدل مورداستفاده در مدل‎سازی تغییرات سال 2018 مشاهده شد. متغیرهای شاهد احتمال تغییر و فاصله از اراضی کشاورزی بالاترین تاثیر را در تغییرات منطقه موردمطالعه نشان دادند. مناطق مسکونی و اراضی کشاورزی در سال 2030 به ترتیب %6/0 و %8/1 و در سال 2040 نیز به ترتیب %1 و %2/2 نسبت به سال 2018 افزایش نشان دادند. میزان کاهش در مراتع متراکم نیز در سال‎های 2030 و 2040 نسبت به 2018 به ترتیب %1/13 و %6/18 به دست آمد. پهنه‎ های آبی در سال 2030 و 2040 نسبت به سال 2018 افزایش %18/0 و %27/0 را به علت تبدیل اراضی کشاورزی و مراتع به دریاچه پشت سدهای گلپایگان و کوچری نشان دادند. افزایش برداشت آب از چاه‎ های غیرمجاز، کاهش جریان آب ورودی به تالاب و افزایش برداشت از سنگ معدن تزیینی سبب مشکلات جدی برای تالاب شور گلپایگان شده که نیاز است برنامه‎ ریزان سرزمین راهکارهای جبرانی را جهت احیا، تامین حقابه و پایداری اکولوژیکی تالاب ارایه کنند.