تحلیلی نظام مند بر ادبیات شهر خلاق و شناسایی مولفه ها و شاخص های آن

حرکت به سمت ایجاد و تحقق شهر خلاق به دلیل جایگاه شهر به عنوان محل شکل گیری بسترهای جامعه دانایی، اهمیت و محور بودن شهرها در توسعه اقتصادی بسیار ضروری و مهم است. بهره گیری از مولفه ها و شاخص های این نظریه به رشد و شکوفایی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و فضایی شهرها کمک می کند؛ بنابراین پژوهش حاضر سعی بر آن داشته تا با هدف شناخت مولفه ها و شاخص های شهر خلاق مروری بر ادبیات نظری مفهوم شهر خلاق داشته باشد. این امر از طریق تحلیل منابع مرتبط با پژوهش به شیوه ای نظام مند صورت گرفت. با جستجو در بین منابع بر مبنای عنوان و با کلیدواژه های «شهر خلاق» و «خلاقیت شهری»، 58 مقاله از پایگاه های «ساینس دایرکت» و «گوگل اسکولار» مدنظر قرار گرفتند که در نهایت پنج بعد اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، محیط زیستی، نهادی- حکمروایی و کارکردی- فضایی در قالب 15 مولفه و 134 شاخص، استخراج و استنباط شد. در بعد اجتماعی و فرهنگی شاخص هایی چون: گردشگری فرهنگی، سرمایه های اجتماعی، تنوع فرهنگی- اجتماعی و در بعد اقتصادی نیز شاخص هایی نظیر: گردشگری اقتصادی، کارآفرینی شهری، نوآوری و صنایع خلاقه و در بعد نهادی حکمروایی هم شاخص هایی مانند: حاکمیت خلاقانه، مدیریت یکپارچه، مشارکت مردمی و در بعد زیست محیطی شاخص هایی نظیر: شبکه سبز شهری، کیفیت اقلیمی و آب وهوایی و در نهایت در بعد فضایی- کالبدی توجه به هویت کالبدی و معماری و شهرسازی بومی و بازآفرینی و برندسازی شهری از مهم ترین شاخص های مطرح در توسعه شهری از منظر شهر خلاق است. در پایان نیز مدل شهر خلاق متشکل از لایه های مختلف مفهومی، الزامات و پیامدها ارایه شد. نوآوری این پژوهش در مرور نظام مند ادبیات شهر خلاق از طریق شناسایی و سنتز مطالعات جدید قابل دسترس در این حوزه و همچنین به کارگیری بیانیه پریزما است.