تحلیل جامعه شناسانه بازتاب آلات موسیقی محلی کردی در دیوان قانع

موسیقی ، آوای جدایی ناپذیر فرهنگ هر قوم و ملتی است. این پدیده فرهنگی-اجتماعی به سبب ارتباط عمیق شعر و آواهای موسیقی همواره مورد توجه شاعران بوده ا ست و شاعران در کلام خود به موسیقی و آلات نواختن آن اشاره کرده اند. شاعران کرد زبان برای غنای آثار خود به موسیقی توجه داشته و به شیوه های مختلف و رویکردهای متنوع به موسیقی محلی و آلات آن در کلام خود اشاره کرده اند که موجب خلق مضامین شعری، تصاویر هنرمندانه و بیان اوضاع اجتماعی عصر شاعر گردیده است. قانع، شاعر کرد زبان، از جمله این شاعران است. دیوان وی از منابع غنی برای مطالعات جامعه شناسی، مردم شناسی و فرهنگ عامه به شمار می رود. این نوشتار می کوشد به شیوه تحلیلی- توصیفی به تحلیل جامعه شناسانه کارکرد آلات موسیقایی در دیوان قانع بپردازد و بازتاب این آلات موسیقی را با موسیقی محلی و فولکلور منطقه سراینده تبیین سازد. یافته ها نشان می دهند که قانع با هدف غنی سازی سروده های خود به آلات موسیقی محلی توجه داشته است. سراینده از آلات موسیقی -که اغلب آلاتی محلی هستند- علاوه بر ساخت تصاویر ادبی، بیان مفاهیم اجتماعی و وطنی، شکوه، وصف امور و غیره، در راستای بیان اوضاع حاکم بر جامعه خود بهره برده است. قانع در دل این اشارات، به جنبه ظاهری آلات موسیقی نظر داشته است.