شبکه واژگان و کاربردهای آن در متن پژوهی و نسخه شناسی مطالعه موردی: بررسی آثار حساب در دوره اسلامی (از سده پنجم تا سیزدهم هجری قمری)

شبکه واژگان روشی ابداعی به منظور یافتن تشابه میان متون از راه تطبیق واژگان و اصطلاحات تخصصی به کاررفته در آنهاست. این شیوه که از شبکه معنایی علم زبان شناسی الگوبرداری شده است، در یافتن مآخذ اصلی یک کتاب و نیز تشخیص هویت یک متن ناشناس کارایی دارد. رسایل ریاضیات و به ویژه حساب، به سبب ساختار منطقی خود، شباهت بسیاری به یکدیگر دارند و همین امر گاهی سبب بروز اشتباهاتی در تشخیص عنوان و مولف اثر، ترجمه انگاشتن برخی متون اصیل فارسی یا خلط آثار با محتوای مشابه در فهرست نگاری نسخ خطی شده؛ به گونه ای که در بسیاری اوقات و با تکیه بر اطلاعات فهارس، خطای مزبور در میان پژوهشگران تکرار شده است. این پژوهش بر آن است تا با معرفی این شیوه نو، با جست وجوی هدفمند در عوض تطبیق محتوای متون، رهیافتی نو در طبقه بندی متون و نسخ خطی، به ویژه منابع حساب اتخاذ کند و همچنین به شرح طریقه بازشناسی هویت و ماخذشناسی آنها بپردازد.