کانسارهای سرب و روی ناحیه مزار- روتشون، استان کرمان: زمین شناسی، دگرسانی و کانه زایی

ناحیه مزار- روتشون در زون سنندج- سیرجان جنوبی و جنوب غرب شهر بافت قرار دارد. در این ناحیه، کانسارهای سرب و روی سه چاه، چاه سربی، چاه نار، زردبازی در و چاه سرب ارجمندی بررسی شد. بیشترین برون زد واحدهای زمین شناسی ناحیه، دربردارنده کمپلکس های دگرگونی گل گهر (آمفیبولیت، گنیس و میکاشیست)، روتشون (شیست، مرمر، کالک شیست، اسلیت و فیلیت) و خبر (مرمر وکالک شیست) به سن پالیوزوییک است. دایک هایی با ترکیب میکرودیوریت، مونزودیوریت و دیاباز واحد های دگرگونی را قطع کرده اند. مرمر دولومیتی- کلسیتی کمپلکس روتشون، سنگ میزبان کانه زایی سرب و روی است. در کانسارهای سه چاه، چاه سرب و چاه نار کانه زایی اولیه دربردارنده گالن، اسفالریت، پیریت± کالکوپیریت به همراه کوارتز، کلسیت، دولومیت± باریت است. ساخت و بافت های رگه- رگچه ای، پرکننده فضای خالی، برشی ±  دانه پراکنده±  لامینه ای در این کانسارها دیده می شود. مهم ترین دگرسانی در این کانسارها، سیلیسی و کربناتی شدن (کلسیتی و دولومیتی) است. در کانسارهای زردبازی در و چاه سرب ارجمندی، کانسنگ سولفیدی اولیه دیده نمی شود و کانسنگ غیرسولفیدی برون زد دارد. کانسنگ غیرسولفیدی در اثر اکسایش سولفیدها تشکیل شده و اغلب از اسمیت سونیت، هیدروزینسیت، همی مورفیت و سروسیت تشکیل شده است. به نظر می رسد کانسنگ غیرسولفیدی در این دو کانسار از نوع جانشینی مستقیم باشد. بر پایه شواهد زمین شناسی، کانی شناسی و دگرسانی می توان کانه زایی اولیه در ناحیه را در دو گروه سرب و روی نوع رسوبی- برون دمی؟ (کانسار چاه سربی) و رگه ای (کانسارهای چاه نار و سه چاه) دسته بندی کرد که تحت شرایط برون زاد در برخی کانسارها، کانسنگ غیرسولفیدی نیز شکل گرفته است. همچنین  می توان کانسارهای این ناحیه را در دو گروه سولفیدی اولیه (درون زاد) و غیرسولفیدی (برون زاد) دسته بندی کرد.