بررسی اثرات آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی عصاره متانولی و آبی زیره سبز، زیره سیاه و سیاه دانه علیه اشریشیا کلی، سالمونلا تیفی موریوم، باسیلوس سرئوس و استافیلوکوکوس اورئوس

امروزه به دلیل اثرات سمی ترکیبات سنتتیک، استفاده از انواع طبیعی آن ها از جمله عصاره های گیاهی افزایش یافته است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی محتوای فنل و فلاونویید کل، مقایسه فعالیت های بیولوژیکی عصاره های متانولی و آبی گیاه زیره سبز، زیره سیاه و سیاه دانه در شرایط in vitro است.

روش تحقیق:

 در این مطالعه تجربی میزان فنل و فلاونویید کل اندازه گیری شد. سپس ظرفیت آنتی اکسیدانی با روش های مهار رادیکال آزاد DPPH و قدرت احیاء کنندگی سنجیده شد. حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) به روش میکرودایلوشن براث مورد ارزیابی قرار گرفت.

نتایج نشان داد که محتوای فنل کل در سه گونه مطالعه شده از 1/6 تا 37/7 میلی گرم گالیک اسید بر گرم وزن خشک و محتوای فلاونویید کل از 6/2 تا 56/2 میلی گرم گویرستین بر گرم وزن خشک متغیر است. عصاره های گونه های مطالعه شده فعالیت آنتی اکسیدانی درخور توجهی نشان دادند که بالاترین درصد مهار رادیکال آزاد DPPH مربوط به عصاره متانولی زیره سیاه با غلظت 400 میکروگرم بر میلی لیتر (67/74 درصد) و بالاترین میزان احیاء کنندگی آهن مربوط به عصاره متانولی زیره سیاه با غلظت 1000 میکروگرم بر میلی لیتر (0/54) می باشد. نتایج نشان داد که عصاره متانولی هر سه گیاه زیره سبز، زیره سیاه و سیاه دانه دارای فعالیت ضد باکتریایی بر روی چهار گونه باکتری Escherichia coli (PTCC1399)، (بالینی)  Salmonella typhimurium، Bacillus cereus (PTCC1015) و Staphylococcus aureus (ATCC25923) می باشند. کمترین غلظت بازدارندگی (6/25 میلی گرم بر میلی لیتر) و کمترین غلظت کشندگی (12/5 میلی گرم بر میلی لیتر) مربوط به عصاره متانولی سیاه دانه و بر روی گونه E. coli مشاهده شد. درحالی که، از بین عصاره های آبی تنها عصاره آبی زیره سبز و سیاه دانه اثر ضد باکتریایی بر روی چهار گونه مورد مطالعه داشتند.

با توجه به نتایج تحقیق حاضر، مشخص شد که عصاره متانولی زیره سبز، زیره سیاه و سیاه دانه دارای اثرات آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی قابل توجهی علیه باکتری های بیماری زا می باشند؛ لذا این عصاره ها می توانند به عنوان فراورده های گیاهی طبیعی جهت کنترل عفونت های باکتریایی مد نظر قرار گیرند.