جنسیت و کم توانی در اینجا بدون من اثر بهرام توکلی و باغ وحش شیشه ای اثر تنسی ویلیامز

این مقاله به بررسی تقاطع دو مقوله جنسیت و کم توانی در نمایشنامه باغ وحش شیشه ای (1944)، اثر تحسین شده ی نمایش نامه نویس آمریکایی، تنسی ویلیامز، و اینجا بدون من (2010)، اقتباس سینمایی آن به کارگردانی و فیلمنامه نویسی بهرام توکلی می پردازد. مطالعات کم توانی رشته مطالعاتی نسبتا نوینی است که طیف وسیعی از تجارب تنانه را در گفتمان های فرهنگی واکاوی کرده و نگره های رایج پزشکی و علمی را درباره کم توانی به چالش می کشد. در فیلم اقتباسی، بدن توانا مکررا به نمایش گذاشته شده است؛ یعنی این باور که بدن سالم به ناگزیر هنجار است در حالی که تن های دیگر به نحوی «غیرعادی»، عجیب و غریب و ناتوان هستند، و بنابراین در این گفتمان فرهنگ غالب هنجارمدار بازتولید می‎شود. فیلم اقتباسی به مثابه فضای انتقال بینافرهنگی تقاطع جنسیت و کم‎توانی را در بافت فرهنگی ایران معاصر بازنمایی می کند و از این طریق پیش فرض های ضمنی درباره تجربه تنانه را به پرسش می گیرد. در نمایشنامه و فیلم خیال پردازی نوعی نقد غیرمستقیم و جایگزین هنجارمداری است.