ارزیابی صفات فیتوشیمیایی در اکوتیپ های مختلف گل ختمی (Althaea sp.‎‏)‏

گل ختمی متعلق به جنس Althaea و خانواده Malvaceae می باشد. این گیاه بومی آسیا، جنوب آفریقا و آمریکا است. این گیاه در سراسر ایران در مراتع طبیعی یافت می شود. هدف از انجام این پژوهش شناسایی بهترین اکوتیپ های گل ختمی از نظر صفات فیتوشیمیایی موردمطالعه در این آزمایش و معرفی بهترین اکوتیپ ها به منظور پژوهش های بیش تر و استفاده به عنوان والدین تلاقی در پروژه های به نژادی می باشد.

روش پژوهش: 

در این پژوهش صفات فیتوشیمیایی در نه اکوتیپ و سه گونه مختلف بررسی شد. این صفات شامل میزان فلاونویید کل، محتوی آنتوسیانین کل، میزان فعالیت بازدارندگی آنزیم تیروزیناز و میزان فعالیت بازدارندگی آنزیم کولین استراز بود.

نتایج نشان داد که از نظر میزان فلاونویید و میزان فعالیت بازدارندگی آنزیم استیل کولین استراز اکوتیپ کرمانشاه از گونه A. officinalis به ترتیب 47/18 میلی گرم کویرستین در گرم عصاره و 37/28 (mg/ml مبتنی بر ‏50‏IC)، از نظر میزان آنتوسیانین اکوتیپ بوشهر متعلق به گونه A. ficifolia، 45/6 میلی گرم بر گرم عصاره خشک و از نظر میزان فعالیت بازدارندگی آنزیم تیروزیناز اکوتیپ یزد با 25/84 (mg/ml مبتنی بر 50IC)، بالاترین مقادیر را داشتند. پس از محاسبه ضرایب همبستگی پیرسون مشخص ‏شد که بین صفات موردبررسی همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد. در مقایسات اورتوگونال نیز اکوتیپ های کرمانشاه، مازندران و اصفهان متعلق به گونه A. officinalis از نظر میزان فلاونویید و میزان فعالیت بازدارندگی آنزیم کولین استراز دارای بالاترین مقدار بودند. در تجزیه خوشه ای به روش WARD اکوتیپ های مربوط به هر گونه در گروه مجزا قرار گرفتند.

بنابراین با توجه به تنوع بالا بین گونه ها و اکوتیپ های موردمطالعه، به منظور اصلاح و گزینش صفات فیتوشیمیایی در گل ختمی از اکوتیپ های بررسی شده در این آزمایش می توان به عنوان جمعیت پایه و والدین اولیه تلاقی استفاده کرد.