بررسی افزایش سن و آسیب مغزی بر کارکردهای ارتباطی-شناختی ذهن در درک گفتمان: مطالعه عصب شناسی زبان

پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی کارکردهای ارتباطی-شناختی در افراد سالم جوان و مسن، و بیماران دارای آسیب نیمکره راست انجام گرفت. روش پژوهش حاضر، کمی بود و داده ها به روش علی-مقایسه ای تحلیل شدند. جامعه آماری شامل ساکنان شهر تهران در سال 1400 بودند که از بین آن ها 18 فارسی زبان آسیب دیده نیمکره راست (7 زن و 11 مرد) با رده سنی 53 تا 75 سال و 54 فرد سالم انتخاب شدند و در سه گروه 18 نفره با رده سنی 30 تا 45، 45 تا 60 و 60 تا 75 قرار گرفتند. روش نمونه گیری در دسترس بود. برای ارزیابی از آزمون های توجه انتخابی (SAT)، حافظه وکسلر (WMS)، درک ضرب المثل (PCT)، درک کنایات (IPT) و قضاوت معنایی (SJT) استفاده شد. یافته ها نشان داد اختلاف عملکردی بین بیماران آسیب دیده نیمکره راست و افراد سالم، در سه رده سنی در آزمون های حافظه، توجه انتخابی، قضاوت معنایی، درک ضرب المثل و درک کنایه معنادار است (05/0 <p). داده ها به روش تحلیل واریانس یک طرفه با استفاده از برنامه SPSS-25 تجزیه و تحلیل شدند. اختلاف عملکردی بین افراد سالم 75-60 سال و افراد سالم 45-30 سال و 60-45 سال در آزمون حافظه و توجه انتخابی معنادار است (05/0 <p). تفاوت عملکردی بین افراد سالم 75-60 سال و افراد سالم 45-30 سال در آزمون درک کنایه معنادار است (05/0 <p). اما تفاوت عملکردی بین افراد سالم 75-60 سال و افراد سالم 45-30 سال و 60-45 سال در آزمون قضاوت واژگانی و آزمون درک ضرب المثل معنادار نیست (05/0 >p). براساس نتایج، عملکرد ضعیف بیماران آسیب دیده نیمکره راست در مقایسه با افراد سالم، و عملکرد ضعیف تر افراد سالم مسن از افراد سالم جوان تر در آزمون های ارتباطی-شناختی، در قالب فرضیه کمبود منابع شناختی قابل تبیین است.