مصرف خودسرانه دارو و عوامل مرتبط با آن در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی یزد

مصرف خودسرانه دارو یکی از بزرگ ترین معضلات اقتصادی-اجتماعی و بهداشتی جوامع مختلف محسوب گشته و مصرف غیراصولی و غیرمنطقی داروها می تواند بعضا عواقب ناگوار و حتی مرگ را به دنبال داشته باشد. مطالعه حاضر باهدف بررسی وضعیت مصرف خودسرانه دارو و عوامل مرتبط با آن در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد انجام شد.

روش پژوهش: 

مطالعه حاضر از نوع تحلیلی بود که در سال 1399 انجام گردید. جامعه آن را دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد تشکیل دادند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 300 نفر محاسبه شد و روش نمونه گیری به صورت طبقه ای-تصادفی بود. داده های موردنیاز به وسیله پرسشنامه محقق ساخته مطالعه قلی پور و همکاران (1391) جمع آوری شد. جهت توصیف داده ها از فراوانی، درصد فراوانی، میانگین، انحراف معیار و جهت تحلیل از روش های تحلیل پاسخ های چندگانه و آزمون کای اسکویر و رگرسیون لجستیک باینری استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها توسط نرم افزار 20 SPSS و با در نظر گرفتن سطح معنی داری 5 درصد انجام شد.

نتایج مطالعه حاضر بیانگر اذعان 39 درصد از دانشجویان به مصرف خودسرانه دارو بود. شایع ترین علت مصرف خودسرانه در میان دانشجویان، تجربه قبلی از بیماری (50/4درصد) و مهم تلقی نکردن بیماری (47/0درصد) گزارش شد. بیشترین مصرف خودسرانه دارو برای مرتفع نمودن بیماری سرماخوردگی (53/0درصد) و بیشترین فراوانی ازنظر نحوه تامین داروی موردنظر برای مصرف خودسرانه متعلق به خرید دارو از داروخانه با میزان 52/1درصد بود. نتایج رگرسیون لجستیک باینری نشان داد تنها یکی از رنج های متغیر درآمد (بین 2 تا 3 میلیون تومان) تاثیر معنی داری بر احتمال مصرف خودسرانه دارو دارد (0/02=p). شانس مصرف خودسرانه دارو در درآمدهای بین 2 تا 3 میلیون تومان حدود 2 برابر دانشجویان با درآمدهای بیش از 3 میلیون تومان بود (1/8, OR = 0/02p =).

یافته های پژوهش حاضر نشان داد که 39 درصد از دانشجویان مصرف خودسرانه دارو دارند؛ و هر چه درآمد افراد بیشتر باشد مصرف خودسرانه در بین آن ها بیشتر است.