استنادات دینی در تبیین اخلاق و مفاهیم پزشکی و رعایت حقوق بیماران در فرهنگ نامه پزشکی «"کتاب الماء»

با مطالعه «کتاب الماء» اثر ماندگار ابوعبدالله محمد ازدی، درمی یابیم که این رساله فاخر، صرفا فرهنگ نامه ای پزشکی، مبتنی بر تجویزات طبی و مداوای بیماری های جسمی و روحی نیست؛ بلکه نگارنده ی حاذق آن، درجایگاه فقیهی متبحر، محدثی متکلم، متخلق و مدافع حقوق بیمار، مجموعه فوایدی را خلق نموده که آکنده از علم افزایی است و در عین برخورداری کامل از دانش طبی روزگار خویش، استناداتی به آیات و احادیث برای فهم شایسته احکام پزشکی ارایه کرده است. این مطالعه بر آن است تا به عنوان نمونه، بخش های منتخبی از استنادات قرآنی، حدیثی و توصیه های بصیرت زای اخلاقی و حقوق بیماران را در این کتاب بیان کرده و با تحلیل و واکاوی برخی مضامین آن، ترکیبی از علم طبابت و آموزه های دینی را از دانشمندی فقیه و پارسا به نمایش بگذارد. این پژوهش یک مطالعه ی تحلیل محتوا است که در آن مطالب «کتاب الماء» موردمطالعه و جستجو قرار گرفته است. استنادات به قرآن و حدیث استخراج و تحلیل گردید. یافته های این تحقیق نشان می دهد ابوعبدالله محمد ازدی در مقام یکی از بارزترین اطبای زمان خود، احاطه کاملی بر آیات و روایات داشته و به نحو شایسته ای از آن ها به عنوان موید استنباطات طبی خود بهره جسته است. همواره بر رعایت اخلاق پزشکی و حقوق بیماران اصرار ورزیده است.