نیازسنجی اطلاعات و رفتار اطلاع یابی کاربران مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری: رویکردی کمی و کیفی

هدف:

 این پژوهش نیازسنجی اطلاعات و مطالعه رفتار اطلاع یابی کاربران مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (رایسست) است.

روش پژوهش:

 این پژوهش کاربردی بوده و با استفاده از روش ترکیبی انجام شد. در روش کمی جامعه آماری پژوهش متشکل از 234 نفر از کاربران مرکز منطقه ای بود که به روش نمونه گیری تصادفی و با ابزار پرسش نامه انجام شد. در رویکرد کیفی، داده ها از طریق مصاحبه با کتابداران جمع آوری شد.

بر اساس یافته ها، کاربران این مرکز اکثرا پژوهشگران و دانشجویان بوده و نیاز اطلاعاتی آنان به ترتیب در خصوص فعالیت های علمی، نگارش مقاله و پایان نامه و انجام وظایف شغلی است. با وجود فراهم آوری انواع منابع اطلاعاتی در این مرکز و ایجاد دسترسی، بیش از نیمی از کاربران در رفع نیازهای اطلاعاتی خود با موانعی مواجه هستند. موتورهای جستجو، پایگاه های اطلاعاتی خارجی و پایگاه رایسست به ترتیب مهمترین مجراهای دستیابی به اطلاعات مورد نیاز توسط کاربران است. بعضی از مشخصات جمعیت شناختی شامل مقطع تحصیلی، جنسیت و سن کاربران رابطه مستقیم و معناداری بر میزان استفاده از منابع و یا مواجه با مانع در دستیابی به اطلاعات دارد. نظر به تناسب منابع اطلاعاتی با نیازهای کاربران، مقالات، چکیده پایان نامه ها، مقالات انگلیسی و نشریات فارسی در سطح متوسط از دیدگاه کاربران ارزیابی شدند.

رفتار اطلاع یابی کاربران متاثر از نوع نیازهای اطلاعاتی و میزان بهره گیری آنان از منابع تا اندازه ای تحت تاثیر مشخصات جمعیت شناختی آنان است. با توجه به اینکه اثربخشی نتایج تحقیقات پژوهشگران منوط به رفع مطلوب نیازهای اطلاعاتی شان است، تهیه برنامه ای مدون جهت انجام دوره ای مطالعات نیازسنجی کاربران ضروری است.