تاثیر دوزاژ مختلف شیاف پروژسترون بر مقاومت عروق رحمی- جنینی در زنان در معرض خطر زایمان زودرس و مقایسه آن با گروه شاهد

علی رغم استفاده گسترده از پروژسترون در بارداری، اما اطلاعات محدودی از تاثیر آن بر گردش خون رحمی-جفتی و به خصوص بر سیستم گردش خون جنین در نیمه دوم بارداری موجود است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر دوزاژ مختلف شیاف پروژسترون بر شاخص های سونوگرافی داپلر شریان‏ های رحمی، نافی و مغزی میانی جنین، و بروز زایمان پره ‏ترم در زنان در معرض خطر زایمان زودرس انجام گرفت.

این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور در سال‏ های 99-1397 بر روی 90 زن باردار با سن حاملگی 33‏-24 هفته با تشخیص پره ‏ترم لیبر انجام شد. افراد به طور تصادفی در سه گروه قرار گرفتند. هر سه گروه در بدو بستری تحت سونوگرافی داپلر شریان‏ های رحمی، نافی و مغزی میانی جنین قرار گرفتند، سپس در گروه اول پروژسترون 400 میلی گرم و در گروه دوم پروژسترون 200 میلی گرم به صورت واژینال تجویز شد و گروه سوم هم به عنوان گروه کنترل مورد مطالعه قرار گرفت. هر سه گروه 48 ساعت بعد مجددا تحت سونوگرافی داپلر قرار گرفتند. مقاومت عروق بر اساس پارامترهای داپلر RI (شاخص مقاومت) و PI (شاخص ضربان‏ پذیری) سنجیده شد. تجزیه و تحلیل داده‏ ها با استفاده از نرم ‏افزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون‏ های آنالیز واریانس یک طرفه، کروسکال والیس، کای‏ اسکویر، دقیق فیشر، تی زوجی، ویلکاکسون، من ویتنی یو و رگرسیون لجستیک انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنادار در نظر گرفته شد.

سه گروه‏ از لحاظ سن مادر، پاریته، سن حاملگی، طول سرویکس، سابقه زایمان پره‏ترم و RI و PI شریان‏ های رحمی، نافی و مغزی میانی جنین در بدو بستری تفاوت معناداری نداشتند (05/0p>). در هر دو گروه‏ پروژسترون، RI و PI در هر سه شریان رحمی، نافی و مغزی میانی جنین در 48 ساعت بعد از مداخله نسبت به بدو بستری به طور قابل توجهی کاهش پیدا کرد (05/0p<). کاهش شاخص‏ های PI و RI همه شریان ‏ها به جز PI شریان رحمی (105/0=p)، در 48 ساعت بعد از مداخله در گروه ‏های پروژسترون در مقایسه با گروه کنترل معنادار بود (05/0p<).

تجویز تک دوز 200 یا 400 میلی‏ گرم پروژسترون واژینال در زنان با سن حاملگی 33‏-24 هفته با تشخیص پره‏ ترم لیبر، موجب کاهش معنادار مقاومت عروق رحمی، نافی و جنینی بعد از 48 ساعت می ‏شود.