بررسی ارتباط بین بارش های سنگین غرب کشور ایران با رودخانه جوی

هدف از این پژوهش بررسی ارتباط بین بارش های سنگین غرب کشور ایران با رودخانه جوی و شناسایی الگوهای همدید موثر بر آن می-باشد. بدین منظور ابتدا داده های بارشی روزانه 32 ایستگاه سینوپتیک با طول دوره آماری یکسان طی سال های 1990 تا 2019 از سازمان هواشناسی اخذ شده سپس با در نظر گرفتن صدک 95ام اقدام به شناسایی روزه های همراه با بارش سنگین شده و درگام بعدی رخ داد صدک 95ام برای حداقل 30 درصد از ایستگاه مورد توجه قرار گرفته و مشخص گردید که با در نظرگرفتن دو شرط فوق 52 مورد بارش سنگین رخ داده است. نتایج تحلیل خوشه ای بر روی داده های فشار تراز دریا توام با بارش های سنگین نشان داد که این بارش ها در سه الگو عمده قابل بررسی هستند. بررسی جریان هوا و نقشه های همدیدی در تمامی الگوها نشان داد که جابجایی مکانی پرفشار سیبری - اروپا و پرفشار قرار گرفته بر روی دریای عرب و همچنین ناوه تراز میانی جو نقش اصلی در ایجاد شیو حرارتی و انتقال رطوبت به داخل کم فشار سودانی را داشته و زمینه ایجاد رودخانه جوی را فرآهم کرده به نحوی که در تمامی 52 مورد بارش سنگین مشاهده گردید که همواره یک رودخانه جوی از شرق آفریقا شروع شده و با گذر از روی دریای سرخ، عربستان، خلیج فارس و عراق از سمت غرب و جنوب غربی وارد ایران شده است. در بررسی مسیر ورود رودخانه جوی به ایران مشخص گردید منشا رودخانه های الگوی اول دریای سرخ، دریای عرب و خلیج فارس بوده و در الگوی دوم و سوم علاوه بر مسیر ذکر شده در الگوی اول دریای مدیترانه نیز نقش داشته است. بنابراین می توان گفت که بین رخ داد بارش های سنگین در غرب ایران و رودخانه جوی یک ارتباط مستقیمی وجود دارد.