پایش تغییرات کاربری و پوشش اراضی با استفاده از الگوریتم های پیکسل پایه و شی-گرا

تغییر کاربری و پوشش اراضی شامل طیف وسیعی از تغییرات سطح زمین می باشد که موجب ایجاد تغییر در فعالیت های انسانی و محیط طبیعی شده و بر کلیه عملکردهای زیست محیطی نیز تاثیر داشته است. در طول دهه های گذشته، مزایایی از جمله اخذ داده های تکراری، پوشش وسیع، دید اجمالی و فرمت رقومی مناسب برای پردازش، تصاویر ماهواره ای را به منبع عظیمی از داده ها برای تحقیقات مختلف آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی تبدیل کرده است. بر این اساس، در این پژوهش به منظور بررسی تغییرات کاربری اراضی شهرستان-های اردبیل، نمین و آستارا در فاصله زمانی سال های 1371 تا 1398 از تصاویرلندست5 و سنتینل 2 استفاده شد تا ضمن بررسی تغییرات کاربری اراضی درسطح منطقه، مقایسه ای نیز بین الگوریتم های پیکسل پایه (شبکه عصبی مصنوعی، ماشین بردار پشتیبان، حداکثر تشابه و جنگل تصادفی) و شی گرا (نزدیک ترین همسایه) انجام شود. نتایج این پژوهش نشان داد که الگوریتم شی گرا به ترتیب با صحت کلی و ضریب کاپا 90% و 80/0 برای سال 1371 و 93% و 91/0 برای سال 1398 نسبت به الگوریتم های پیکسل پایه از دقت بالاتری برخوردار است. نتایج همچنین نشان داد که در بازه زمانی 28 ساله کلاسه های کشاورزی، آیش، اراضی بایر و مناطق مسکونی افزایش و کلاسه-های مرتع، اراضی جنگلی و پهنه های آبی کاهش پیدا کرده اند. با توجه به نتایج این تحقیق می توان گفت که ارزیابی و پایش دقیق و مناسب تغییرات کاربری و پوشش اراضی با هدف مدیریت و استفاده بهتر از این منابع، زمینه ای را برای درک بهینه روابط و تعاملات موجود میان انسان و پدیده های طبیعی فراهم می کند.