تعیین کارایی عصاره‫ های اتانولی، اتیل استات و کلرفرمی گیاهان دارویی آویشن و استوخدوس بینالودی بر مهار و حذف باکتری‫ های استاندارد از محیط‫ های آبی

 بررسی اثرات ضدمیکروبی عصاره گیاهان دارویی از لحاظ کارایی در حذف یا کاهش باکتری‫های آب و فاضلاب دارای اهمیت می باشند. در واقع از عصاره گیاهی می توان بعنوان یک گندزدای طبیعی و مقرون به صرفه بهره برد. هدف از مطالعه حاضر بررسی تعیین حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) با تکیه بر عصاره های گیاهان دارویی آویشن (Thymus vulgaris) و استوخدوس بینالودی (Nepeta binaloudensis) بود.

 نوع مطالعه در این پژوهش تجربی و از نوع آزمایشگاهی بود، از نمونه های آب حاوی باکتری بعنوان جامعه مورد مطالعه استفاده گردید. برای انجام این پژوهش سه نوع عصاره اتانولی، کلروفرمی و اتیل استاتی مربوط به بخش‫های هوایی دو گیاه دارویی آویشن و استوخدوس بینالودی با استفاده از روتاری تهیه گردید و 7 سویه باکتریزایی استاندارد مرتبط با آب و فاضلاب، تحت بررسی قرار گرفت. برای تعیین حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) به روش میکرودایلوشن از پنج غلظت مختلف 3.1، 25/6، 5/12، 25 و 50 پی پی ام بر روی باکتری‫ها استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS-16 و آزمون واریانس یک طرفه استفاده شد.

 نتایج نشان داد که برای گیاه آویشن، کمترین غلظت مهارکنندگی و کمترین غلظت کشندگی مربوط به هر 3 نوع عصاره می باشد، بطوریکه به ترتیب در غلظت های ppm 1/3 و ppm 25/6 باکتری های  Listeria monocytogenes و Shigella dysenteriae مهار و حذف شدند. برای گیاه استوخدوس بینالودی کمترین غلظت مهارکنندگی و کمترین غلظت کشندگی مربوط به عصاره کلرفرمی و اتیل استات بود که به ترتیب در غلظت های  ppm1/3 و 25/6 باکتری‫های Shigella dysenteriae  و E.coli را مهار و حذف کردند. قابل ذکر است که  عصاره اتانولی استوخدوس بینالودی هیچگونه تاثیری بر باکتری Shigella dysenteriae نداشت.

 این مطالعه نشان داد که گیاه آویشن پتانسیل بهتری برای خصوصیات آنتی باکتریایی و ضدعفونی ‫کنندگی آب و فاضلاب دارد؛ بنابراین می‫توان برای مطالعات آتی از ترکیبات این گیاه برای طراحی یک عامل ضد میکروبی بعنوان جایگزین ضدعفونی‫کننده های شیمیایی استفاده کرد.