جلوه های عدالت ترمیمی بزهکار محور آئین دادرسی کیفری در مرحله تحقیق و تعقیب

سیر مطالعه در مکاتب و اندیشه های فکری مرتبط با جرم شناسی پس از گذشت از اطوار مختلف، راه به سوی اعتدال درزمینه سزا دهی به بزه کار در پیش گرفتند و سعی نمودند دو طرف توازن بین جرم و مجازات را تعدیل نمایند، در این راه مفهومی به نام «عدالت ترمیمی» شکل گرفت، بنابراین عمده تلاش این مقاله بر این هدف استوار بود که جلوه های عدالت ترمیمی بزه کار محور آیین دادرسی کیفری ایران در مرحله تحقیق و تعقیب بود.

روش پژوهش حاضر با توجه به نوع کیفی و از نظر روش توصیفی و تحلیلی است و با روش کتابخانه ای و با مراجعه به کتب و مقالات معتبر در این زمینه عدالت ترمیمی و قانون آیین دادرسی کیفری تبیین شد.

یافته ها نشان می دهد که اضلاع سه گانه «عدالت ترمیمی»، بزه کار، بزه دیده و جامعه؛ ارتباط تنگاتنگی باهم دارند، اولی خواستار تعقیب، تحقیق و رسیدگی عادلانه، دومی در انتظار، تشفی آلام، جبران خسارت و اعاده وضع سابق و سومی در پی حفظ نظم عمومی، اخلاق حسنه و توسعه عدالت در سیستم سزا دهی است، ازاین رو تصویب و تقنین و حتی تنقیح قوانین می بایست حضور موثر همه اضلاع را در فرایند، کنش ها و روال های متکی بر «عدالت ترمیمی» را به رسمیت شناخته و در جهت این مهم گام بردارند؛ بنابراین قانون آیین دادرسی کیفری نیز از دیدگاه سود جسته و سعی در برآورد عدالت به شکل ترمیمی آن است و با تشریک مساعی و به صورت متعادل، شرکت جسته و از این رهگذر هزینه های دادرسی و همچنین تورم قضایی پرونده ها را بکاهد.