مدل یادگیری سازمانی در راستای بهبود امنیت و تسهیل گری در کسب و کار گمرگ

گمرک در چرخه تامین و توزیع کالا، مسولیت نظارت دقیق و سریع و در عین حال تسهیل گرانه بر تشریفات ترخیص کالا را بر عهده دارد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل یادگیری سازمانی در نظارت بر تجارت فرامرزی در راستای بهبود امنیت و تسهیل گری در سازمان گمرک انجام شد.روش شناسی: برای انجام پژوهش از روش آمیخته اکتشافی استفاده شد. شناسایی عوامل موثر بر الگوی یادگیری سازمانی از طریق راهبرد داده بنیاد انجام شد. مشارکت کنندگان به کمک روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. ابزارگردآوری داده ها، مصاحبه‏ های نیمه ساختار یافته با 14 نفر از خبرگان گمرک و اساتید دانشگاه بود. برای تحلیل داده ها از روش کدگذاری استفاده شد. جامعه آماری بخش کمی شامل 220 نفر از مدیران و کارشناسان ارشد گمرک بود که  طبق فرمول کوکران تعداد 145 نفر انتخاب شدند. در بخش کیفی، داده های پژوهش پس از تحلیل در قالب الگوی یادگیری سازمانی به عنوان مقوله محوری، شرایط علی(منابع و امکانات، ارتباطات، مدل های ذهنی و مهارت های فردی)، عوامل زمینه‏ای(عوامل سازمانی و شرایط اقتصادی)، شرایط مداخله گر(قوانین و مقررات، عوامل محیطی و چشم انداز مشترک)، راهبردها (تغییرسازمانی، بازمهندسی و تفکرسیستمی) و پیامدها (تحقق اهداف طراحی مدل یادگیری در سازمان، افزایش موفقیت سازمانی، تطبیق محیطی و توسعه قابلیت های کارکنان در راستای بهبود عملکرد سازمان) دسته بندی شدند. در بخش کمی برازش مدل به کمک مدلسازی معادلات ساختاری ‏ در سطح اطمینان 99% تایید شد. مدل نهایی پژوهش می تواند به عنوان راهنمایی برای مدیران ارشد جهت برنامه ریزی و پیاده سازی سیستم یادگیری سازمانی در سازمان مورد مطالعه و ارتقای عملکرد، بهبود مستمر و کسب مزیت رقابتی پایدار قرارگیرد.