برهمکنش تنظیم کننده های رشد و قارچ ریشه - آربسکولار بر ریزپیوندی برون شیشه ای پسته

ریزپیوندی روش مهمی از ریزافزایی می باشد که طیف وسیعی از گونه های گیاهی به ویژه گیاهان چوبی را شامل می شود. در دهه گذشته، ریزپیوندی تبدیل به یک راهکار ارزشمند برای تسهیل در بازیابی شاخه و سازگاری گونه های باغبانی در شرایط آزمایشگاهی (In vitro) و آزاد (In vivo) شده است. این آزمایش به منظور مطالعه ریزپیوندی پسته (Pistacia vera L.) در شرایط برون شیشه ای و برهمکنش تنظیم کننده رشد و همزیستی قارچ ریشه بر گیرایی و استقرار دانهال های ریزپیوندی صورت گرفت. پیوندک ها از سرشاخه های سال جاری درختان بالغ 7-6 ساله رقم احمد آقایی تهیه و روی پایه های 14 روزه  بذری رقم قزوینی در شرایط کنترل شده ریزپیوندی شدند. مایه کوبی گیاهان با قارچ Funneliformis mosseae برای بررسی اثر همزیستی قارچ ریشه بر گیرایی و استقرار دانهال های پیوندی همزمان با کشت بذر انجام شد. پیوندک ها پس از غوطه‎وری در محلول اسید آسکوربیک (صفر و 400 میلی گرم بر لیتر) به مدت 60 دقیقه، توسط اسید ایندول بوتریک (صفر، 50 و 100 میلی گرم بر لیتر) و بنزیل آدنین (صفر، 40 و 80 میلی گرم بر لیتر) تیمار شدند. نتایج نشان داد که مایه کوبی قارچ ریشه بر مولفه هایی مانند درصد گیرایی پیوند، درصد زنده مانی، رشد پیوندک، وزن خشک پیوندک و تعداد برگ تاثیر مثبت داشت. با کاربرد تنظیم کننده رشد، میزان موفقیت ریزپیوندی افزایش یافت به طوری که سطح 100 میلی گرم بر لیتر اسید ایندول بوتریک و 40 میلی گرم بر لیتر بنزیل آدنین موثرتر مشاهده شد. در این پژوهش، تیمار اسید آسکوربیک اثرات متفاوتی داشت اما در بیشتر موارد اثر معنی داری بر ریزپیوندی نداشت حتی در ترکیب با تنظیم کننده رشد اثر منفی داشت. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش به‎نظر می رسد که استفاده از تنظیم کننده رشد و قارچ ریشه‎ها بر درصد زنده مانی گیاهان ریزپیوند شده اثر مثبت داشته و این گیاهان بقاء بیشتری داشتند.