بررسی روند و تغییرات سرخشکیدگی درختان بلوط در دامنه های شمالی و جنوبی جنگل های شهرستان بانه

یکی از معضلات محیط زیستی جنگل های زاگرس، بروز پدیده زوال درختان بلوط (Oak decline) است که شدت آن در زاگرس شمالی کمتر از زاگرس میانی و جنوبی است. هدف از این پژوهش، بررسی روند خشکیدگی درختان بلوط و جنگل در شهرستان بانه (استان کردستان) در سال های 1398، 1399، 1400 و 1401 بود. جهت اجرای این پژوهش، دو قطعه نمونه (با 100 درخت) در رویشگاه های بلوه (زوال-دامنه جنوبی) و سارکی (زوال-دامنه شمالی) در شهرستان بانه در شمال غرب استان کردستان درنظر گرفته شدند. در سال 1398 اقدام به شماره گذاری درختان در رویشگاه های مورد نظر شد و در شهریورماه سال های 1398، 1399، 1400 و 1401 طبقه های زوال (پنج طبقه) برای هر درخت ثبت شد. نتایج نشان داد که تعداد درختان سالم در رویشگاه سارکی و بلوه از سال 1398 به 1401 به ترتیب 25 و 28 درصد کاهش داشته است و در مقابل، تعداد درختان سرخشکیده در این دوره چهار ساله، به ترتیب 14 و 19 درصد افزایش داشته است و شدت زوال در رویشگاه بلوه (زوال جنوبی) بیشتر از رویشگاه سارکی (زوال شمالی) بوده است. در مجموع، سرعت زوال در توده زوال جنوبی بیشتر از شمالی بود و بیشترین زوال بلوط در دامنه جنوبی مشاهده شد. جهت مدیریت بهینه این جنگل ها، ضرورت دارد، عوامل تشدیدکننده خشکیدگی مدیریت شوند و دخالت های انسانی و تخریب های جنگل کنترل شوند تا وضعیت کنونی ثابت شود و از بذرهای توده های سالم در دامنه شمالی برای احیاء و توسعه جنگل استفاده شود.