مقایسه درمان شناختی - رفتاری، حساسیت زدایی با حرکات چشم و پس خوراند زیستی بر حملات میگرن، حساسیت اضطرابی، کیفیت خواب و زندگی

با توجه به پیامدهای روانشناختی منفی میگرن، پژوهش حاضر با هدف مقایسه درمان شناختی - رفتاری، حساسیت زدایی با حرکات چشم و پس خوراند زیستی بر حملات میگرن، حساسیت اضطرابی، کیفیت خواب و زندگی زنان مبتلا به میگرن انجام شد.

روش پژوهش:

 پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه پژوهش همه زنان مبتلا به سردردهای میگرنی مراجعه کننده به کلینیک چشم آنداز آینده شهر تهران در سال 1399 بودند که تعداد 60 نفر از آنها با نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به صورت تصادفی در چهار گروه مساوی گمارده شدند. گروه درمان شناختی - رفتاری 11 جلسه 90 دقیقه ای به صورت گروهی، گروه حساسیت زدایی با حرکات چشم و بازپردازش 12 جلسه 90 دقیقه ای به صورت انفرادی، گروه پس خوراند زیستی 15 جلسه 45 دقیقه ای به صورت انفرادی آموزش دید و در این مدت گروه گواه آموزشی ندید. داده ها با فرم یادداشت روزانه سردرد، سیاهه حساسیت اضطرابی، شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ و پرسشنامه کیفیت زندگی جمع آوری و با روش تحلیل واریانس چندگانه در نرم افزار SPSS نسخه 25 تحلیل شدند.

یافته ها نشان داد که در هر دو مرحله پس آزمون و پیگیری در تعداد و شدت حملات میگرن تاثیر هر سه روش مداخله بیشتر از گروه گواه و تاثیر درمان شناختی - رفتاری بیشتر از حساسیت زدایی با حرکات چشم و بازپردازش و پس خوراند زیستی بود (0/05>p)، اما بین دو روش حساسیت زدایی با حرکات چشم و بازپردزاش و پس خوراند زیستی تفاوت معناداری وجود نداشت (0/05<p). در مدت حملات میگرن تاثیر هر سه روش مداخله بیشتر از گروه گواه و تاثیر درمان شناختی - رفتاری بیشتر از حساسیت زدایی با حرکات چشم و بازپردازش و پس خوراند زیستی و تاثیر حساسیت زدایی با حرکات چشم و بازپردازش بیشتر از پس خوراند زیستی بود (0/05>p). هم چنین، در هر دو مرحله پس آزمون و پیگیری در حساسیت اضطرابی و کیفیت خواب تاثیر هر سه روش مداخله بیشتر از گروه گواه بود (0/05>p)، اما بین روش ها تفاوت معناداری وجود نداشت (0/05<p). علاوه بر آن، در هر دو مرحله پس آزمون و پیگیری در کیفیت زندگی تاثیر هر سه روش مداخله بیشتر از گروه گواه و تاثیر درمان شناختی - رفتاری بیشتر از حساسیت زدایی با حرکات چشم و بازپردازش و پس خوراند زیستی بود (0/05>p)، اما بین دو روش حساسیت زدایی با حرکات چشم و بازپردزاش و پس خوراند زیستی تفاوت معناداری وجود نداشت (0/05<p).

با توجه به نتایج پژوهش حاضر، درمانگران و متخصصان سلامت می توانند از هر سه روش درمان شناختی - رفتاری، حساسیت زدایی با حرکات چشم و بازپردازش و پس خوراند زیستی به ویژه درمان شناختی - رفتاری برای بهبود حملات میگرن، حساسیت اضطرابی، کیفیت خواب و کیفیت زندگی زنان مبتلا به میگرن استفاده نمایند.