بررسی موقعیت و مسیر کانال آلوئولار تحتانی توسط توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی در جمعیتی از ایران

دندانپزشکان می بایست نسبت به موقعیت و مسیر آناتومیک کانال مندیبولار آگاهی کامل داشته باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی موقعیت و مسیر آناتومیکی کانال آلویولار تحتانی در نمای اگزیال تصاویر CBCT(Cone Beam Computed Tomography) در جمعیتی از ایران بود.

این مطالعه گذشته نگر بر روی 150 کلیشه CBCT انجام پذیرفت. فاصله کانال مندیبولار تحتانی از کورتکس باکال و لینگوال در محاذات دندان  های 4 تا 7 و الگوی خروج عصب آلویولار تحتانی از منتال فورامن ارزیابی شد. نقش متغیرهای سن، جنسیت و سمت فک بر موقعیت و مسیر کانال توسط آزمون های آماری همبستگی پیرسون، تی مستقل، تی زوجی و مجذور کای نرم افزار SPSS نسخه22 ارزیابی شد. 

فراوانترین الگوی خروج عصب آلویولار تحتانی sharp turn with 90° angle (44/7 %) بود. میانگین فاصله کانال از کورتکس باکال مندیبل، برخلاف کورتکس لینگوال، در محاذات دندان های 4 الی 7 در هر دو جنس افزایشی بود(0/001>P). فاصله کانال از کورتکس باکال مندیبل در محاذات دندان های 4 تا 7 و از کورتکس لینگوال در ناحیه دندان 4 و دیستال دندان 6 در مردان بیشتر از زنان بود(0/05>P). اختلاف آماری معنی داری در فاصله کانال از کورتکس باکال و لینگوال بین دو سمت فک دیده نشد(0/05<P).

اگرچه فاصله کانال مندیبولار تحتانی از کورتکس باکال و لینگوال با سن افراد ارتباط نداشت؛ اما در مردان بیشتر از زنان بود. با توجه به تنوعات الگوی خروج عصب آلویولار تحتانی و مسیر آناتومیکی آن، تجویز رادیوگرافی CBCT در موارد شک برانگیز پیشنهاد می شود.