انتشار مدارک روان شناسی در 10 دانشگاه برتر ایران در اسکوپوس از 1969 تا 2022: یک تحلیل کتاب سنجی

هدف پژوهش حاضر مطالعه وضعیت انتشارات و شبکه های همکاری علمی و هم رخدادی واژگان حوزه روان شناسی ایران در 10 دانشگاه برتر در پایگاه اسکوپوس است.

روش پژوهش توصیفی از نوع کتاب سنجی است. نمونه ای شامل 1968 مدرک علمی از سال 1969 تا 2022 در حوزه روان شناسی در اسکوپوس بررسی شده است. برای ترسیم شبکه های همکاری و هم رخدادی موضوعات، از نرم افزار VOSviewer استفاده شده است.

نتایج نشان داد تعداد مقالات منتشر شده در طول زمان در حال افزایش است و مقالات پژوهشی بیشترین تعداد انتشارات را دارند؛ در حالی که مقالات مروری بیشترین تعداد استناد را دریافت کرده اند. دانشگاه های تهران، خوارزمی و شهید بهشتی به عنوان مراکز اصلی تحقیقات روان شناسی در ایران شناخته شده اند. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهم ترین همکار بین المللی محسوب می شود. شبکه همکاری نویسندگان از اساتید، دانشجویان و دانش آموختگان 10 دانشگاه برتر ایران و پژوهشگرانی از کشورهای مختلف تشکیل شده است و علیرضا مرادی و نیما قربانی به عنوان افراد مهم در شبکه نویسندگان شناخته می شوند. شبکه هم رخدادی واژگان سه حوزه شامل ارزیابی اثربخشی مداخلات، شخصیت و اندازه گیری سازه های روان شناختی، و آسیب شناسی روان شناختی و سلامت روان را نشان داد. پنج موضوع پرطرفدار و داغ شامل رویه ها، نتیجه درمان، اختلال استرس پس از سانحه، روان شناسی، و انسان بودند.

نتایج این پژوهش نشان می دهد نویسندگان ایرانی در حوزه روان شناسی توانسته اند کمیت و کیفیت مدارک خود را در مجلات بین المللی بهبود بخشند. با این حال، نقش و اهمیت دانشگاه های برتر در ایران در انتشار این مدارک یکسان نیست.