ارتباط بین تغییر در رفتارهای مرتبط با سلامتی بعد از شیوع کووید-19 با پریشانی روانشناختی

با شیوع ویروس جدید کرونا به نام کووید-19 تغییرات منفی در رفتارهای سلامتی، مانند فعالیت بدنی، سیگار کشیدن، مصرف الکل و خواب در کل جهان ایجاد شده است. از زمان شروع همه گیری، محدودیت های رفت و آمد، فاصله گذاری اجتماعی و تعطیلی بسیاری از اماکن عمومی اتفاق افتاد. مجموع این رویدادها منجر به عواقب منفی در سلامت روانی و جسمانی افراد شده است که نیاز به بررسی دقیق عوامل زیربنایی آن وجود دارد. از این رو در تحقیق حاضر ارتباط بین تغییر در رفتارهای مرتبط با سلامتی بعد از شیوع کووید-19 با پریشانی روانشناختی بررسی شد.

یک پیمایش آنلاین با کمک پیام رسان های اجتماعی در اختیار دسته وسیعی از مخاطبان قرار گرفت. جامعه تحقیق شامل همه افراد ایرانی بزرگسال 18 ساله و بیشتر بود. جمع آوری اطلاعات در اردیبهشت ماه 1399 انجام شد. پریشانی روانشناختی با استفاده از مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS 21) ارزیابی شد.فعالیت بدنی با استفاده از پرسشنامه بین المللی فعالیت بدنی (IPAQ) ارزیابی شد. این پرسشنامه شامل سوالاتی است که وضعیت فعالیت فیزیکی را مورد بررسی قرار می دهد و فعالیت بدنی را در سه دسته ضعیف، متوسط و شدید دسته بندی می کند، در نهایت داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 تجزیه و تحلیل شدند.

1400 نفر (با میانگین سن 13.7 ± 43.4) که اغلب و نزدیک به نیمی از آنها حداقل دارای یک بیماری مزمن بودند در تحقیق شرکت کردند. تقریبا نیمی از شرکت کنندگان گزارش کردند که از زمان شروع همه گیری کووید-19 دچار کاهش فعالیت بدنی شده اند. نیمی از شرکت کنندگان تغییری در کیفیت خواب گزارش نکردند و اغلب آنها تغییری در استعمال دخانیات از زمان شیوع کووید-19 گزارش نکردند.آزمون رگرسیون خطی نشان داد که ارتباط معناداری بین افزایش افسردگی، اضطراب و استرس با تغییرات منفی در نمره ترکیبی تغییر در رفتار سلامتی وجود داشت. همچنین این آزمون نشان داد که در مقایسه با تغییر مثبت یا عدم تغییر، تغییر منفی در رفتارها با احتمال بالاتر افزایش افسردگی، اضطراب و استرس در ارتباط بود.

یافته های ما پیشنهاد می کند که تغییرات منفی در رفتارهای سلامتی جامعه طی دوران شیوع کووید-19 با افزایش پریشانی روانشناختی ارتباط مستقیم دارند. بر اساس نتایج لازم است هر چه سریع تر اقدام پیشگیرانه و درمانی در خصوص مشکلات سلامت روانی در دوران شیوع کووید-19 انجام شود.